PODSTAWOWE WIADOMOŚCI O BUDOWIE I CECHACH GŁOWNI JAPOŃSKIEGO MIECZA

Historia miecza zapisana na rękojeści

Wady

Jihada, wzór uziarnienia na powierzchi Jigane i Shinogi-ji

Zjawiska pohartownicze, ozdoba ostrza

Niepowtarzalny rysunek na mieczu

Krzywizna

POZNAJ MIECZ        NADAL W BUDOWIE

Konstrukcja ostrza

Ogólny kształt miecza, pierwsze wrażenie 

Słownik - charakterystyczne cechy głowni, różne typy opraw

Certyfikat NBTHK określający wartość historyczną miecza na Hozon Token, Wart Ochrony, oraz że wykuto go w szkole Sue Seki co wskazuje koniec epoki Muromachi, podaje długość Nagasa 9 sun 6 bu (około 29,1cm). Na dokumencie widnieje zdjęcie Nakago identyfikujące głownię, we wcześniejszych dokumentach z ubiegłego wieku umieszczano ręcznie wykonany rysunek Nakago - Oshigata. Dokument wydano w 2014 roku. Zawiera informacje o Torokuscho - numer, miejsce wydania i kto wydał.

Poniżej Torokuscho, dokument rejestracji wydany w 1972 roku przez Departament Edukacji w Tokio. Określa, że przedmiotem rejestracji jest miecz Tanto, podaje długość Nagasa 29,1cm, krzywiznę Sori 0,3cm i ilość otworów Mekugi Ana 2. Zawiera informację, że jest niesygnowany - Mumei .

Tanto, Unokubi-Zukuri, Mumei, szkoła Sue Seki, Nagasa 291 mm

Głownię miecza opisuje szereg określeń, które nie mają odpowiedników w języku polskim. Bez ich poznania, nie jest możliwe rozumienie Nihonto. Termin Nihonto oznacza prawdziwy japoński zakrzywiony miecz, wykonany tradycyjnymi metodami. Występuje tutaj pewna niekonsekwencja, w terminie tym mieszczą się proste ostrza różnych typów piki Yari, ostrza prostych Tanto czy długich Yari przerobionych na rodzaj prostego miecza. Jako Nihonto klasyfikuje się również współczesne miecze Gendaito i Shinsakuto wykonane tradycyjnymi metodami przez licencjonowanego kowala. Wielu miłośników starego miecza uważa, że czas Nihonto kończy śmierć ostatniego samuraja Saigo Takamoriego i koniec rebelii Satsuma w 1877 roku.

Opisując miecz analizujemy cechy głowni :

• Sugata - ogólny kształt głowni, nie ma podziału na typy czy rodzaje, pierwsze spojrzenie na miecz wywołuje wrażenie estetyczne i emocjonalne, często pozwala wstępnie ulokować głownię w czasie

• Tsukurikomi - styl w jakim została wykonana głownia

• Kissaki - zwężający się koniec ostrza

• Hamon - linia hartowania widoczna na powierzchni miecza

• Boshi - kontynuacja linii Hamon w  Kissaki

• Hada - rysunek widoczny na powierzchni ostrza Jigane, uziarnienie, efekt skuwania 

• Nakago - rękojeść głowni

• Hataraki - proces hartowania pozostawiał na ostrzu specyficzne ślady uważane za ozdobniki, im więcej Hataraki tym ciekawsze ostrze

• Kizu - każdy wiekowy miecz ma jakieś wady, określa je słowo Kizu, mogą być nieistotne ale mogą też dyskwalifikować miecz

W Japonii miecz jest dziedzictwem kultury objętym ochroną i ścisłymi procedurami. Każde ostrze z Nagasa dłuższym od 15 cm i rękojeścią mocowaną do głowni kołkiem Mekugi musi być rejestrowane w odpowiednim urzędzie podległym Ministerstwu Edukacji. Właściciel otrzymuje dokument Torokuscho opisujący podstawowe cechy ostrza. Posiadanie nie zarejestrowanego miecza jest przestępstwem. Za miecz uważa się zarówno krótkie Tanto jak i długie Tachi. W Japonii istnieje kilka organizacji ochrony dziedzictwa miecza, pielęgnujących jego tradycję. Najbardziej uznane są NBTHK, Nihon Bijutsu Token Hozon Kyokai - Towarzystwo Ochrony Sztuki Japońskiego Miecza i NTHK, Nikon Token Hozon Kai – Towarzystwo Ochrony Japońskiego Miecza. Zajmują się one badaniem mieczy, wydają certyfikaty autentyczności opisujące głownię i klasyfikujące jej historyczną wartość. Potwierdzają autentyczność sygnatur, a jeżeli głownia nie posiada sygnatury orzekają jaki kowal wykuł miecz lub przypisują go do konkretnej szkoły. Nie każdy miecz jest przyjmowany do certyfikacji, w pierwszej fazie następuje wstępna ocena wartości historycznej głowni i zapada decyzja czy miecz prezentuje poziom uzasadniający podjęcie jego badania. Proces badania trwa około 6 miesięcy, uczestniczy w nim grupa rzeczoznawców nazywanych sędziami. Dokument z badania otrzymuje się po następnych kilku miesiącach w formie ręcznie napisanego certyfikatu tzw. Origami. Miecze, które posiadają taki certyfikat są szczególnie cenione przez kolekcjonerów, zdecydowanie podnosi on wartość głowni gwarantując jego autentyczność.