POWRÓT WOJNY I KAMPANIE

Wojna Gempei

 

***

Od niepamiętnych czasów w Klasztorze Zmienności w Gion Shoja wisi dzwon. Jego dźwięk nawołuje do pokory i refleksji, przypomina że nic nie trwa wiecznie.

 

" Bicie dzwonów świątyni Jetavana przypomina o przemijaniu wszystkiego. Drzewa Sal, białe w pełnym rozkwicie kwiatów, obwieszczają upadek wielkich. Aroganccy długo nie przetrwają, są jak sen jednej wiosennej nocy. Odważni i śmiali w końcu zginą, są jak pył na wietrze. "

 

***

GENEZA WOJNY GEMPEI

 

Od niepamiętnych czasów w Klasztorze Zmienności w Gion Shoja wisI dzwon. Jego dźwięk nawołuje do pokory i refleksji, przypomina że nic nie trwa wiecznie.

 

" Dźwięk dzwonów Gion Shoja przypomina o nietrwałości wszystkich rzeczy; kolor kwiatów Sala odkrywa prawdę, że kwitnący muszą zwiędnąć. Dumni nie są wieczni, są jak sen w wiosenną noc zakończony wielkim upadkiem, są jak pył na wietrze… "

 

Tymi słowami zaczyna się Heike Monogatari, The Tales of the Heike, epos o wielkości klanu Heike, jego upadku i wojnie domowej Gempei.

 

Wiele konfliktów wewnętrznych wybuchło w historii Japonii, ale żaden, nawet kampania Sekigahary z 1600 roku, nie przyniósł tak wielkiej zmiany jak pięcioletnia wojna Gempei. Bitwa pod Sekigaharą utrwaliła zjednoczenie kraju i przyniosła pokój, zakończyła dzieło Ody Nobunagi i Toyotomi Hideyoshiego. Zwycięstwo Tokugawy dało nową dynastię szogunów rządzącą krajem przez następne stulecia.

Natomiast Wojna Gempei przyniosła Japonii nową formę rządów. Upadła władza cesarza i arystokracji dworskiej. Rozpoczęła się epoka dyktatorów wojskowych szogunów. Rolę cesarza zepchnięto do reprezentacyjnej marionetki, stan ten będzie trwał do powstania nowoczesnej Japonii w 1868 roku.

 

Żeby zrozumieć istotę historycznych zmian jakie przeszła Japonia i rolę wojny Gempei trzeba cofnąć się ponad 500 lat wstecz.

 

Tło historyczne lata 645 - 1180. Jak doszło do Wojny Gempei.

 

Epoki Nara (710-794) i Heian ( 794-1184 ) były okresem rozkwitu i upadku władzy cesarskiego dworu, który stopniowo podporządkował sobie całą Japonię. Trzy wielkie rody Fujiwara, Taira i Minamoto tworzyły historię ówczesnych czasów.

Początek epoki Nara wyznaczonej przez przeniesienie dworu cesarskiego do Nara, był początkiem potęgi wielkiego arystokratycznego rodu Fujiwara, założonego przez Fujiwarę no Kamatari w 645 roku. Dzięki umiejętnej polityce i skutecznym intrygom Fujiwarowie zdominowali cesarską administrację i ród władcy. Umiejętne kojarzenie małżeństw spowodowało, że do schyłku Heian, do roku 1086, 11 kolejnych cesarzy rodziły matki z rodu Fujiwara. Najwyższą pozycję w administracji dworskiej mieli Kampaku, który reprezentował dorosłego cesarza i praktycznie skupiał władzę w swoim ręku, regent Sessho reprezentujący małoletniego cesarza i Daijodaijin Kanclerz, Pierwszy Minister rady Stanu. Stanowiska te były dostępne tylko dla Fujiwarów. Obok systemu dziedziczenia tytułu cesarskiego, wprowadzono zasadę dziedziczenia praw do najważniejszych urzędów.

Z czasem zaczęła rosnąć liczba cesarskich potomków tworzących poboczne gałęzie rodzin kolejnych władców z prawami do dziedziczenia kosztownych przywilejów. Stwarzało to podatny grunt do konfliktów o władzę, ponadto skarbiec dworu okazał się niewystarczający dla ich zabezpieczenia i utrzymywania. Wprowadzono nową zasadę, dalszych potomków cesarzy pozbawiano prawa do dziedziczenia, nadawano nowe nazwisko i powierzano stanowiska na prowincji. Oznaczało to, że musieli się sami utrzymywać z wynagrodzenia przysługującego pełnionemu urzędowi. Cesarze nie mieli nazwisk, nazwiskom nadawanym wydziedziczonym potomkom towarzyszyło imię ich cesarskiego przodka.

Genealogia i historia rodziny Taira zwanej Heike, Dom Taira, zaczyna się w 825 roku kiedy to księciu Takamune (804–867) wnukowi 50 cesarza Kammu zostało nadane nazwisko Kammu Taira, inaczej Kammu Heike.

Niemal w tym samym czasie rozpoczyna się historia rodziny Minamoto. Początek najsłynniejszej gałęzi rodu dał 54 cesarz Seiwa. Jego wnuk książę Tsunemoto (894–961) otrzymał nazwisko Seiwa Minamoto, inaczej Seiwa Genji, i został wysłany do północnych prowincji gdzie miał pilnować utrzymania prawa w imieniu cesarskiego dworu, otrzymał tytuł Chinjufu Shogun Naczelny Wódz Obrony Północy. Z jego linii będzie się wywodził pierwszy szogun Minamoto Yoritomo i jego brata Yoshitsune.

Dominacja Fujiwarów na dworze trwała ponad 400 lat. Po okresie największego rozkwitu w 9 stuleciu rozpoczął się schyłek ich bezwzględnej władzy, całkowicie opanowali dwór ale zlekceważyli rozwój wypadków na prowincjach.

 

Taira Takamochi bratanek protoplasty rodu księcia Takamune otrzymał posadę urzędnika w prowincji Hitachi około 60 km od późniejszego Edo, na skraju równiny Kanto. Jego linia stopniowo rosła w siłę i zaczęła stanowić poważną konkurencję dla władzy dworskiej administracji. W 935 roku prawnuk Takamochiego Taira Masakado złożył do do stolicy wniosek o tytuł komisarza policji rządowej Kebiishi. Jego prośbę odrzucono, podobno z powodu wojowniczej natury. Wściekły wrócił do Hitachi i zaczął budować koalicję klanów niechętnych dworskiej arystokracji przyciągając wielu sąsiadujących z nim właścicieli ziemskich. Jednocześnie agresywnie atakował lokalnych rywali, zabił swojego wuja Kunikę. Jego wojenne ekscesy nie wywołały reakcji stolicy. Posunął się do tego, że w 939 roku ogłosił się cesarzem. Dopiero wtedy został uznany za buntownika i z Kyoto wysłano wojska z rozkazem stłumienia rebelii nazwanej Tengyo no Run. Po 59 dniach, w 940 roku, w bitwie pod Kojimą jego wojska zostały pokonane przez armię interwencyjną którą dowodzili Fujiwara Hidesado i syn zabitego Kuniki Taira Sadamori. Masakado zginął śmiertelnie trafiony strzałą w głowę.

Ambicje klanu nie wygasły. W 1028 roku wnuk Masakado Taira Tadatsune wzniecił kolejną rebelię w regionie Kanto. Wojna trwała 3 lata. Początkowe interwencje cesarskich wojsk były nieskuteczne. Fujiwarowie zawarli sojusz wojskowy z Genji, Minamoto Yorinobu z linii Seiwa Genji został mianowany gubernatorem prowincji Kai i otrzymał tytuł Chinjufu Shoguna. W 1030 roku poprowadził kampanię stłumienia powstania. Rok później rozbił wojska buntowników, Taira Tadatsune został wzięty do niewoli, zginął w drodze do stolicy. W rezultacie Heike stracili mocną pozycję na północy i wschodzie na rzecz Genji, potomków 54 cesarza Seiwy, którzy przejęli kontrolę nad równiną Kanto.

 

Turbulencje w prowincjach były oznaką słabnięcia centralnej władzy dworu cesarskiego, pozycja klanu Fujiwara słabła.  Rody arystokracji na prowincjach zaczęły rosnąć w siłę, rozbudowywały zaplecze wojskowe. Dominowali Genji i Heike cesarskie pochodzenie klanów rodziło ambicje, a te były źródłem rosnącego konfliktu.

W 1087 roku 72 cesarz Shirakawa abdykował na rzecz ośmioletniego syna. Miał 34 lata był w sile wieku, postanowił odbudować pozycję cesarskiego tronu. W 1096 roku przyjął święcenia i został mnichem buddyjskim, ogłosił się najwyższym kapłanem któremu przysługiwała osobista gwardia i administracja. W ten sposób Shirakawa podjął próbę uwolnienia się od wpływu rodziny Fujiwara i stworzenia własnego ośrodka władzy. Powstał nowy system cesarskich rządów nazwany Insei. Emerytowany cesarz zyskał miano klasztornego cesarza, zachowywał przymioty boskiego pochodzenia i najwyższego władcy gwarantujące fizyczną nietykalność. Własna administracja i gwardia stały się narzędziami umożliwiającymi klasztornemu cesarzowi przynajmniej ograniczony wpływ na rządy administracji dworskiej.

Insei osłabiło pozycję Daijodaijina - Kanclerza. Dominacja Fujiwarów została mocno nadwątlona, potrzebowali mocnego poparcia militarnego które znaleźli  w klanie Minamoto. Rywalizacja polityczna frakcji Shirakawy z klanem Fujiwara wspieranym przez Genji narastała. W 1108 roku Shirakawa wezwał Heike z prowincji Ise do udzielenia wsparcia przeciw gałęzi Genji która kontrolowała obszar zachodniej Japonii wzdłuż Morza Wewnętrznego. Wojownicy Minamoto nie mieli doświadczenia w walkach na morzu i obszarach przybrzeżnych, Taira Masamori potomek linii Heike z Kanto zwyciężył. Został hojnie nagrodzony przez Shirakawę, który pozwolił mu osiedlić się w zachodniej Japonii gdzie handel z Chinami był wysoce opłacalny. Heike stopniowo poszerzali wpływy w kraju i w administracji cesarskiego dworu. Obóz Shirakawy umacniał się, a Fujiwara coraz bardziej tracili na znaczeniu. Syn Masamoriego Taira Tadamori kontynuował sukcesy ojca, na wezwanie dworu wyparł piratów z Morza Wewnętrznego czym zapewnił rodzinie nowe przywileje, włącznie z prawem wstępu na cesarski dwór.

Shirakawa, który prezentował duży autorytet i cały czas podkopywał pozycję Fujiwarów zmarł w 1129 roku. Rywalizacja wśród administracji dworu nasiliła się, wypromowani przez zmarłego cesarza Heike robili wszystko żeby odsunąć w cień słabnących i skłóconych Fujiwarów.

W 1123 roku cesarz Toba abdykował na rzecz swojego czteroletniego syna Sutoku. W 1141 roku emerytowany Toba zmusił jednak Sutoku do abdykacji na rzecz swojego niespełna trzy letniego syna księcia Narihito przyszłego cesarza Konoe. Matką księcia Narihito była Bifukumonin, Fujiwara no Nariko, ukochana konkubina Toby. W 1155 roku cesarz Konoe niespodziewanie stracił wzrok i w efekcie choroby zmarł w wieku szesnastu lat. Był bezdzietny. Sutoku miał nadzieję że go zastąpi albo tron przejmie jego własny syn, jednak klasztorny cesarz Toba arbitralnie wyznaczył na następcę jednego z przyrodnich braci Sutoku księcia Masahito który w wieku 28 lat został intronizowany na cesarza Go-Shirakawę.

Skłócony klan Fujiwara podzielił się na dwa obozy Kampaku Fujiwara Tadamichi wsparł Go Shirakawę, jego brat i zaciekły rywal Fujiwara Yorinaga dołączył do stronników odsuniętego Sutoku.

 

Rebelia Hogen

 

W 1156 roku zmarł emerytowany cesarz Toba co spowodowało wybuch rebelii nazwanej Hogen no run. Odsunięty od władzy Sutoku i Yorinaga postanowili obalić cesarza Go-Shirakawę i z powrotem osadzić Sutoku na tronie. Sutoku wsparł Minamoto Tameyoshi z Kawachi ze swoimi sześcioma synami w tym z Yorikatą i Tametomo słynącym z umiejętności łuczniczych. Dla odmiany Yoshitomo najstarszy syn Tameyoshiego dołączył do Go-Shirakawy z samurajami ze wschodnich regionów i Taira no Tadamasa którego wuj Kiyomori też poparł panującego cesarza. Rebeliantów wsparł też Minamoto no Yorinori.

W obronie panującego cesarza stanęli więc Minamoto Yoshitomo ojciec Minamoto no Yoritomo, Taira Kiyomori, Minamoto no Yorikata, Minamoto no Yorinori, Minamoto Yoshiyasu i Taira no Tadamasa. Pod względem siły militarnej strona cesarza Go-Shirakawy miała przewagę.

28 lipca 1156 roku siły obu frakcji  zebrały się w pałacach Sutoku i Go-Shirakawy.

Minamoto Tametomo namawiał na zaatakowanie nocą pałacu Go Shirakawy ale Fujiwara Yorinaga odrzucił pomysł jako niehonorowy bowiem o tron należy walczyć otwarcie w dzień. Podobny plan szturmu na przeciwnika mieli Taira Kiyomori i Minamoto Yoshitomo i oni go zrealizowali. W nocy 29 lipca 600 samurajów na koniach zaatakowało pałac Sutoku. Po kilku nieudanych szturmach podpalono pałac zmuszając obrońców do opuszczenia umocnień. Fujiwara Yorinaga zginął w walce, Minamoto Tametomo uszedł z życiem.

21 sierpnia cesarski dekret skazał na śmierć samurajów którzy poparli bunt emerytowanego cesarza Sutoku. 22 sierpnia w Rokuharze Taira no Kiyomori nadzorował ścięcie swojego wuja Tadamasy i kilku krewnych. Dwa dni później Minamoto Yoshitomo został zmuszony do nadzorowania ścięcia swojego ojca Tameyoshiego oraz pięciu braci. Sutoku został skazany na wygnanie na wyspę Shikoku. Pojmanego Tametomo ułaskawiono uwzględniając jego waleczność i zesłano na wyspę Izu-Oshima.

Efekty Hogen wstrząsnęły stolicą, ludzie byli bardzo zaskoczeni faktem że konflikt wewnętrzny dworu cesarskiego został rozwiązany militarnie krwawą bitwą w stolicy. Arystokrację i zwykłych ludzi przeraził fakt wykonania kary śmierci na wysoko urodzonych nie stosowanej od setek lat.

Cesarz Go-Shirakawa utrzymał tron.

Rebelia zakończyła epokę dominacji klanu Fujiwara. Głównym wygranym była Taira no Kiyomori który umiejętnie zaczął budować potęgę Heike i własną pozycję.

Go-Shirakawa wyszedł z rebelii Hogen jako zwycięzca ale jego problemy nie zostały całkowicie rozwiązane. Rok wcześniej po śmierci cesarza Konoe całkiem niespodziewanie objął tron i nagle znalazł się w centrum polityki i intryg zantagonizowanych frakcji cesarskiej administracji. Nie miał własnego zaplecza, jego prawą ręką i najbardziej zaufanym człowiekiem był Fujiwara no Michinori ogólnie znany jako Shinzei. Teraz stał się kreatorem polityki cesarskiego dworu. Jego pomysłem na restaurację pozycji cesarza i przywrócenie silnej monarchii był dekret z 1156 roku stwierdzający że wszystkie ziemie są wyłączną własnością cesarza i podlegają wyłącznie jego rządom. W rzeczywistości był to krok do budowy jego własnej potęgi. Stworzył Biuro Rejestrów Akt Własności Ziemskich i obsadził je swoimi krewnymi i zaufanymi. Na początku skonfiskował majątek Fujiwary no Yorinagi który zginął w wojnie Hogen. Nominalnie miał być finansowym zapleczem cesarza po jego abdykacji ale w rzeczywistości stał się podstawą pozycji finansowej Shinzeiego.

Równolegle rosła pozycja i wpływy Tairy Kiyomoriego i Heike bogato nagrodzonych za pomoc w zdławieniu rebelii Hogen. Kiyomori został gubernatorem prowincji Harima, Taira no Yorimori gubernatorem Aki, Taira no Norimori gubernatorem Awaji a Taira no Tsunemori zastępcą gubernatora Hitachi. Siła militarna Heike była niezbędna do nadzorowania reform ziemskich i utrzymania pokoju w Kyoto. Była też przeciwwagą dla wojowniczych mnichów Kofukuji z góry Hiei i klasztorów rozsianych po całej prowincji Yamato. Mnisi byli właścicielami wielkich obszarów ziemskich i sprzeciwiali się nowej polityce.

Kiyomori i Shinzei zaprzyjaźnili się. Córka Kiyomoriego została żoną syna Shinzeiego. Sytuacja polityczna na dworze cesarskim była napięta. Shinzei dążył do przejęcia przez dwór cesarski kontroli nad wielkimi posiadłościami ziemskimi podpierając się autorytetem Go-Shirakawy z drugiej strony spora część arystokracji dworskiej Fujiwarów z wciąż jeszcze silną pozycją posiadała bogate posiadłości. Żona nieżyjącego cesarza Toby Bifukumonin (Fujiwara no Nariko) jako była cesarzowa miała niepodważalną pozycję. Odziedziczyła po poprzednim władcy wielkie posiadłości i była największym posiadaczem ziemskim. Działania Shinzeiego uderzały też w jej interesy. Właśnie wokół Bifukumonin skupiła się frakcja niechętna nowej polityce własności ziemskiej. Po śmierci cesarza Toby opuściła świecki świat i została zakonnicą ale nadal intensywnie uczestniczyła w polityce dworu. Adoptowała syna cesarza Go-Shirakawy księcia Morihito. W konflikcie Hogen to ona nakłoniła Kiyomoriego do poparcia Go-Shirakawy. Teraz zaczęła negocjować z Shinzeim abdykację Go-Shirakawy i intronizację księcia Morihito, który de facto był naturalnym następcą tronu jako pierworodny syn Go-Shirakawy. Shinzei nie mógł więc tego zablokować pomimo że będąc w opozycji do niego Bifukumonin zyskiwała najmocniejszy z możliwych atutów.

We wrześniu 1158 roku Go-Shirakawa abdykował tron objął książę Morihito jako nowy cesarz Nijo. Frakcja Bifukumonin skupiła się wokół dworu samego cesarza Nijo, a frakcja Shinzeiego działała nadal w rządowej administracji. Relacje nowego cesarza z emerytowanym od początku były złe, nawzajem sabotowali swoje decyzje. Zwyczajowo syn winien był ojcu szacunek i uwagę, ale Nijo miał powiedzieć że cesarz ma boskie pochodzenie i nie ma ojca ani matki.

Go-Shirakawa był w trudnej sytuacji. Jedynym na którym mógł dotychczas polegać był Shinzei, ale stało się jasne że frakcja Shinzeiego chce zdominować rząd cesarski i odsunąć na bok administrację emerytowanego cesarza. Go-Shirakawa wsparł się na gubernatorze prowincji Musashi Fujiwarze Nobuyorim który został mianowany Kapitanem Prawego Skrzydła Wewnętrznej Gwardii Pałacu, potem został Kebiishi no Betto, Nadinspektorem Cesarskiej Policji. Nobuyori był w przyjaznych stosunkach z głową domu Genji Minamoto Yoshitomo dowódcą stajni pałacu cesarza Nijo. W efekcie rebelii Hogen Fujiwarowie Nobuyoriego zostali bardzo mocno osłabieni i potrzebowali wsparcia, a mogła je zapewnić siła militarna Yoshitomo. Obaj patrzyli niechętnie na politykę Shinzeiego i rosnącą potęgę Heike, w efekcie zawarli tajny sojusz.

Do innych bliskich wasali Go-Shirakawy należeli Fujiwara no Narichika i Minamoto no Moronaka, który dołączył do frakcji Insei i rozpoczął przygotowania wojskowe.

W przededniu wydarzeń Heiji ważyły się losy czterech sił w stolicy : frakcji Shinzeiego zaprzyjaźnionego z Kiyomorim oraz frakcji administracji Insei Go-Shirakawy i frakcji Bifukumonin skupionej wokół cesarza Nijo. Frakcje Go-Shirakawy i Nijo były ostro zantagonizowane ale łączył je wspólny cel którym było usunięcie Shinzeiego.

Kiyomori przyćmił poprzedników zagarniając niemal wszystko, stał się najpotężniejszym człowiekiem w Japonii, stopniowo wyeliminował inne rody z dworu. Wszystkie stanowiska przejęli Heike, najważniejsze objęli synowie i wnukowie Kiyomoriego. Sam Kiyomori zdecydowanie wspierał cearza Nijo. Japonia miała 66 prowincji, ponad 30 było rządzonych przez Heike, należała do nich połowa cesarstwa. Go Shirakawa wyniósł Heike a teraz jako klasztorny cesarz był przez nich coraz bardziej izolowany. Niezadowolenie z polityki Shinzeiego i dominacji Heike rosło.

 

Rebelia Heiji

 

W styczniu 1160 roku Kiyomori opuścił stolicę i wyruszył z rodziną z osobistą pielgrzymką do Kumano. Przeciwnicy Shinzeiego wykorzystali próżnię militarną w stolicy i postanowili dokonać zamachu stanu. 26 stycznia 1160 roku oddziały Fujiwary Nobuyoriego i Minamoto Yoshitomo zaatakowały stary pałac Go-Shirakawy Sanjo. Schwytano emerytowanego cesarza oraz jego siostrę Josaimonin i wysłano do bezpiecznego miejsca. Potem podpalono pałac i zasypano gradem strzał uciekających. Zginęli dowódcy obrony, wybito wielu urzędników Shinzeiego. Sam Shinzei i jego rodzina zdołali uciec. Go-Shirakawę i jego siostrę objęto aresztem domowym w głównym kompleksie pałacu cesarskiego Ippon-goshodokoro. Wszystko wskazuje na to, że frakcja Nijo milcząco zgodziła się na zamach stanu popierając uderzenie w Shinzeiego.

Aresztowano czterech synów Shinzeiego i zesłano ich do dalekich prowincji. Shinzei uciekł z pałacu ale pościg dopadł go w górach prowincji Iga i został ścięty.

31 stycznia Nobuyori ogłosił że przejmuje władzę polityczną i według Heiji Monogatari objął stanowisko Konoe no Daisho, Głównego Kapitana Gwardii Pałacu. Minamoto no Yoshitomo został gubernatorem prowincji Harima a jego syn i spadkobierca Minamoto no Yoritomo został mianowany Uhyoe no Gon no Suke, Tymczasowym Zastępcą Kapitana Prawego Skrzydła Gwardii Wewnętrznego Pałacu. Najstarszy syn Yoshitomo Minamoto no Yoshihira nalegał żeby zabić Kiyomoriego gdy jest jeszcze w drodze powrotnej do stolicy ale Nobuyori nie zgodził się, zapewne uważał Kiyomoriego za potencjalnego sojusznika bowiem mężem córki Kiyomoriego był jego syn i spadkobierca Nobuchika.

Wielu szlachetnie urodzonych krytycznie patrzyło na uzurpację władzy przez Nobuyoriego ale biorąc pod uwagę że miał poparcie frakcji Go-Shirakawy, cesarza Nijo a także siły zbrojnej Minamoto Yoshitomo nikt nie śmiał głośno zaprotestować.

Kiyomori po początkowym wahaniu wrócił do stolicy wzmocniony samurajami z prowincji Kii, Iga, Kumano i Ise. Siły Kiyomoriego znacznie przewyższyły siły Yoshitomo i Nobuyoriego, którzy zresztą nie spodziewali się że będą zmuszeni stoczyć bitwę. Zmienił się też układ polityczny na dworze. Shinzei został wyeliminowany i Nobuyori z jego przejawami tyranii stał się niebezpiecznie niewygodny dla frakcji cesarza Nijo i Go-Shirakawy. Zaczęto potajemnie spiskować w celu pozbycia się go.

Kiyomori sprawił wrażenie że akceptuje zamach stanu i uznaje władzę Nobuyoriego a zakulisowo przygotował się do działania. 11 lutego w nocy poinformowano Go-Shirakawę i cesarza Nijo o planie i pozbycia cię uzurpatora, obaj znaleźli ochronę w Rokuharze siedzibie Kiyomoriego, wkrótce dołączyła do nich większość arystokracji dworskiej i ministrów. ​​Kiyomori otrzymał cesarski rozkaz zniszczenia Nobuyoriego i Yoshitomo uzyskując w ten sposób całkowitą legitymację do zbrojnego działania w stolicy.

Wczesnym rankiem 12 lutego Yoshitomo i Nobuyori dowiedzieli się o ucieczce Ich Cesarskich Wysokości do Rokuchary i zaczęli przygotowywać się do bitwy w cesarskim pałacu. Siły Kiyomoriego liczebnością znacznie przewyższały siły rebeliantów. Podczas rebelii Hogen mobilizacja była publiczna i oficjalna, usankcjonowana przez państwo. Tym razem rozkaz zebrania się do walki wydano w największej tajemnicy bowiem organizowano zamach stanu. Z tego powodu Yoshitomo był w stanie zebrać stosunkowo niewielkie siły ograniczone do tych samurajów których miał bezpośrednio wokół siebie.

Kiyomori chciał uniknąć przekształcenia pałacu cesarskiego w pole bitwy. Postanowił gwałtownie uderzyć a później wycofać się wywabiając wrogów z pałacowych umocnień. Atakiem mieli dowodzić Shigemori najstarszy syn Kiyomoriego i jego wuj Yorimori. Około 8 rano Heike opuścili Rokuharę.

Nobuyori miał bronić bramy Taikenmon Wewnętrznego Pałacu Dairi. Tam właśnie uderzyli Heike prowadzeni przez Shigemoriego. Nobuyori przestraszył się i uciekł, Heike przedarli się przez bramę. Nobuyoriego zastąpił Yoshihira trzeci syn Yoshitomo który ze swoimi ludźmi stoczył zaciętą walkę spychając Shigemoriego do bramy. Część obrońców zaczęła przechodzić na stronę Heike, byli to stronnicy Bifukumonin i cesarza Nijo którzy czasowo wsparli rebelię aby pozbyć się Shinzeiego, ale nie zawarli stałego sojuszu z Yoshitomo i Nobuyorim. Z tego samego powodu Minamoto Yorimasa przeszedł ze swoimi ludźmi do Heike którzy zaczęli wycofywać się zgodnie z planem. Yoshitomo ruszył za nimi w kierunku Rokuhary. Plan zadziałał, odwody Heike zajęły Pałac. Straciwszy drogę odwrotu wszystkie oddziały Genji ruszyły na Rokuharę. Koło rzeki Rokujo armia Genji została rozbita. Yoshitomo wycofał się z pola walki, wraz z synami i kilku przybocznymi samurajami ruszyli na wschód.

Fujiwarę Nobuyoriego schwytano. Był przywódcą zamachu stanu, poprowadził atak na Pałac Sanjo i spalił go, z jego rozkazu zginął Shinzei. Został uznany wrogiem dworu i stracony.

Yoshitomo planował znaleźć schronienie gdzieś na równinach Kanto. W czasie ucieczki starli się z mnichami z góry Hiei, jego drugi syn Tomonaga został poważnie raniony strzałą. Wkrótce stan rannego znacznie się pogorszył uniemożliwiając dalszą ucieczkę. Tomonaga poprosił ojca o odebranie mu życia, Yoshitomo spełnił jego prośbę. W trakcie ucieczki młody Yoritomo zgubił drogę i odłączył się. Yoshitomo dotarł do prowincji Owari i zatrzymał się w rezydencji swojego wasala Osady Tadamune. Tam go zdradzono, w czasie kąpieli on i jego towarzysz Kanata Masaie zostali zabici. Miał 38 lat. Głowy Yoshitomo i Masaie zostały wystawione przy bramie więzienia w Kyoto 24 lutego 1160 roku. Yoshihira najstarszy syn Yoshitomo wrócił do stolicy w poszukiwaniu zemsty za śmierć ojca. Został zdradzony, pojmano go 4 marca. 7 marca został ścięty w korycie rzeki Rokujo. 25 marca schwytano Yoritomo, Kiyomori skazał go na śmierć. Macocha Kiyomoriego Ike no Zenni wstawiła się za skazanym. Dobrze się znali, darzyła go sympatią. Rzazem służyli księżniczce Josaimonin córce cesarza Toby i siostrze Go-Shirakawy. Kara śmierci została zamieniona na zesłanie do prowincji Izu pod opiekę rodziny Hojo.

Rodzina Minamoto stanęła na krawędzi zagłady. Ocaleli najmłodszy syn niemowlę Yoshitsune, którego oddano na wychowanie mnichom do klasztoru Kurama koło Kyoto. Mały Yoritomo sukcesor zabitego ojca został wygnany do Izu. Czteroletni Noriyori też został zesłany i dorastał w prowincji Totomi. Ostatni z pretendentów do głowy rodziny Minamoto sześcioletni Yoshinaka wychowywał się w Kiso w prowincji Shinano, gdzie znalazł schronienie u rodziny Nakahara po śmierci ojca zabitego w rodzinnej waśni przez nieżyjącego Yoshihirę.

Dwory cesarza Nijo i emerytowanego Go-Shirakawy na chwilę połączył cel wyeliminowania Shinzeiego. Teraz wróciły dawne animozje i konflikty. Zaplecze Go-Shirakawy bardzo ucierpiało, większość jego zaufanych wasali poparła czynnie Yoshitomo i zginęli w walkach lub skazano ich na śmierć. Dwór cesarza Nijo został wyczyszczony z Fujiwarów Shinzeiego, ich miejsce zajęli Heike Kiyomoriego. Pięciu krewnych Kiyomoriego otrzymało stanowiska gubernatorów prowincji w nagrodę za udział w stłumieniu rebelii.

Do lipca niemal wszyscy którzy brali udział w obaleniu i upadku Shinzeiego, niezależnie od tego czy należeli do frakcji Go-Shirakawy czy do frakcji cesarza Nijo zostali pozbawieni życia. Niewielu skazano na wygnanie.

 

Po rebelii Heiji

 

Konflikt między emerytowanym cesarzem Go-Shirakawą a cesarzem Nijo doprowadził do wzajemnego wyniszczenia się wielu najzdolniejszych dworzan. Krwawe wydarzenia wyciszyły spory i zapanowała swojego rodzaju jednomyślność. Głosy oponentów Heike przycichły, ale niezadowolenia rosło. W 1165 roku 22 letni cesarz Nijo ciężko zachorował i stan zdrowia zmusił go do abdykacji, tron cesarski przekazał urodzonemu rok wcześniej synowi któremu nadano tronowe imię Rokujo. Jeszcze w tym samym roku Nijo zmarł.

Kiyomori kontrolował niemal wszystko, Go-Shirakawa usiłował go osłabić, ale tkwił na uboczu nie mając poparcia w niechętnych Heike, ale skutecznie  zastraszonych represjami szlacheckich rodach.

W 1168 roku Kiyomori opuścił laicki świat i jako świecki mnich przyjął imię Jokai. W Kyoto utworzył grupę inwigilatorów. Jak opisuje Heike Monogatari : Lord Kiyomori wybrał trzystu młodych ludzi, nastolatków. Chłopcom ostrzyżono krótko włosy i ubrano na czerwono. Nazwano ich Chłopcami Rokuhary. Byli wszędzie w mieście. Jeśli usłyszeli, że ktoś źle mówił o Heike powstawał raport. Później oddział policji wpadał do domu sprawcy którego zawożono do Rokuhary na tortury i przesłuchania a jego dobra konfiskowano. Ludzie szybko przestali mówić co myślą. Chłopiec Rokuhary miał wszędzie dostęp, do każdego urzędu i pałacu, nikt nie śmiał go zapytać o przepustkę czy imię.

Ambicje Kiyomoriego sięgały jednak wyżej, chciał kontrolować cesarską rodzinę, potrzebował cesarza wywodzącego się całkowicie z rodziny Taira.

 

W 1168 roku doprowadził do abdykacji 4 letniego cesarza Rokujo na rzecz 7 letniego księcia Norihito, czwartego syna Go-Shirakwy, nazwanego cesarzem Takakura. Jego matką była zmarła dwa lata wcześniej Taira no Shigeko ukochana żona Go-Shirakawy, siostra żony Kiyomoriego. Zapewne w planach Kiyomoriego nowy cesarz potrzebował żony z krwi Heike, bowiem cztery lata później doprowadził do ślubu swojej 17 letniej córki Kokuko z 11 letnim cesarzem Takakurą.

W 1177 roku zawiązano najgroźniejszy spisek przeciwko Kiyomoriemu i władzy Heike. Zorganizował go rozczarowany pomijaniem w awansach Główny Doradca Rady Stanu Dainagon Fujiwara Narichika, zaufany człowiek klasztornego cesarza Go-Shirakawy. Spiskowcy spotykali się w górskiej willi Shishigatani należącej do mnicha Shunkwana Sozu superintendenta świątyni Hosshoji. Do spisku należeli Minamoto Yukitsuna gubernator Hoki, mnich Saiko i jego synowie Morotaka, Morotsune i Morohira, Taira Yasuyori oficer policji Kebiishi, Nakahara Motokane gubernator Yamashiro, porucznicy policji Kebiishi Nobufusa i Sukeyuki, Minamoto no Narimasa Kapitan Gwardii Omi znany jako mnich nowicjusz Renjo i wielu innych. Wszyscy byli związani z dworem klasztornego cesarza Go-Shirakawy który wiedział o spisku i popierał go. Minamoto Yukitsuna przestraszył się konsekwencji i doniósł o spisku Kiyomoriemu. Mnich Saiko i jego synowie zostali straceni. Dainagon Fujiwara no Narichika został zesłany do Bizen i okrutnie zabity. Taira Yasuyori, mnich Shunkwan Sozu i syn Narichiki Fujiwara Naritsune zostali zesłani na wyspę Kikaigashima w zatoce Satsumy. Kiyomori chciał aresztować i wygnać klasztornego cesarza, ale jego najstarszy syn Shigemori, wykazujący zawsze opanowanie i rozsądek, opanował szaleństwo ojca. W międzyczasie doszło do konfliktu między mnichami góry Hiei w efekcie którego został zniszczony kompleks Enryakuji. Równocześnie pożar świątyni Zenkoji w Shinano zniszczył posąg Buddy. Ludzie uważali że wszystkie nieszczęścia były oznakami nadchodzącego upadku Heike.

Lord Kiyomori odczuwał ciągły niepokój od czasu kiedy Tada Yukitsuna doniósł o spisku, zachowywał najwyższe środki ostrożności i stale pozostawał w pełnym pogotowiu.

Jak opowiada Heike Monogatari : Siódmego dnia pierwszego miesiąca 1178 roku na wschodzie pojawiła się kometa nazywana Flagą Chi You lub Szkarłatną Esencją co uznano za zły omen. Osiemnastego dnia jej blask nasilił się. Córka Kiyomoriego cesarzowa Kenreimonin poczuła się bardzo źle. Dwór i cały kraj ogarnęła rozpacz. We wszystkich świątyniach recytowano święte sutry, wysyłano posłów do wszystkich sanktuariów, przeprowadzano wróżebne rytuały, lekarze przygotowywali leki wykorzystując wszystkie zasoby swojej sztuki, zarówno egzoterycznej jak i ezoterycznej ale bez skutku, choroba nie mijała. Potem stwierdzono że Kenreimonin jest w ciąży. Cesarz miał osiemnaście lat, cesarzowa dwadzieścia dwa i jak dotąd nie mieli potomka. Jeśli miałby się urodzić syn to byłoby największe szczęście. Heike cieszyli się, wyrażali pewność że to na pewno będzie chłopiec. Szlachetnie urodzeni wszystkich rodów widząc jak fortuna sprzyja domowi Heike nie wątpili że tak będzie. Kiedy Lord Kiyomori dowiedział się o ciąży cesarzowej wezwał najwyższych rangą kapłanów wysokiej rangi i nakazał im rozpocząć modły i rytuały proszące Buddów o narodziny syna, mieli wykorzystać całą swoją wiedzę zarówno jawną jak i sekretną. [...] Mijał miesiąc za miesiącem a niedyspozycja cesarzowej rosła. [...]   Egzorcyzmy wykazały że rozgniewane duchy wyczuły jej słabość i wykorzystały okazję by ją nawiedzić. Ustalono ich imiona: dusza wygnanego do Sanuki cesarza Sutoku, nieśmiertelny gniew Fujiwary Yorinagi Ministra Lewicy z Uji którego zabito w rebelii Hogen, widmo Wielkiego Radcy Narichiki, złowroga zjawa mnicha Saiko, żyjące duchy wygnanych na Kikaigashimę. Lord Kiyomori postanowił ułagodzić gniew żywych i umarłych. Wygnanemu nieżyjącemu władcy przywrócono odebrany tytuł Sutoku Tenno. Minister Lewicy Sadaijin Fujiwara Yorinaga został awansowany na Dajodaijina Kanclerza w najwyższej pierwszej randze.

Ogłoszono amnestię, uwolniono z Kikaigashimy Tairę Yasuyoriego i syna zabitego Narichiki Fujiwarę Naritsune. Mnich Shunkwan Sozu miał jednak pozostać na wygnaniu, w jego przypadku Kiyomori nie okazał litości. Ale najwyraźniej próby ułagodzenia gniewu duchów zmarłych i żyjących dały spodziewany skutek, bowiem : ... Dwunastego dnia w jedenastym miesiącu, w porannych godzinach, rozeszła się wiadomość która wzbudziła wielkie emocje w całym mieście i w Rokuharze :  W pawilonie Ikedono cesarzowa miała urodzić. Wkrótce pojawił się klasztorny cesarz, regent i kanclerz oraz wszyscy starsi arystokraci i wysoko urodzeni panowie. Każdy kto piastował jakikolwiek urząd czy stanowisko, bez względu na rangę i posiadany majątek, a marzył o awansie czy wyższej nominacji musiał się też pojawić w Rokuharze.

Poród okazał się długi i trudny ale w końcu, jak napisano w Heike Monogatari : Lord Shigehira wyszedł zza zasłony i powiedział mocnym głosem :  Jej Wysokość bezpiecznie wydała na świat potomka. Przybysz jest księciem !  Lord Shigemori poszedł do cesarzowej i umieścił dziewięćdziesiąt dziewięć złotych monet przy poduszce księcia potem nachylił się i powiedział : Niebo jest Twoim ojcem a Ziemia jest Twoją matką. Niech Twoje życie będzie długie, niech Twój umysł będzie wielki.  Potem wziął łuk morwowy i wystrzelił sześć strzał, po jednej w niebo, ziemię i w każdą z czterech stron świata.  Lord Kiyomori tryumfował, został dziadkiem przyszłego cesarza.

W 1179 roku niespodziewanie umiera w wieku 41 lat Taira Shigemori najstarszy syn Kiyomoriego. Według Heike Monogatari sam prosił bogów o szybką śmierć, przewidywał upadek domu Taira i nie chciał być jego świadkiem. Gdy zabrakło Shigemoriego nikt nie był w stanie zapanować nad despotycznym Kiyomorim który postanowił zrealizować swój od dawna przygotowywany plan całkowitego przejęcia władzy. Pozbawił stanowisk i usunął z dworu 43 najwyższych urzędników, również regenta Fujiwarę no Motofusę. Nałożył areszt na klasztornego cesarza Go-Shirakawę zamykając go w pałacu Seinan.

Po dokonaniu czystek Kiyomori postanowił sięgnąć po władzę absolutną. W 1180 roku doprowadził do abdykacji cesarza Takakury i koronacji dwuletniego wnuka księcia Tokihito na cesarza któremu nadano imię Antoku. Zachłanność Kiyomoriego przebrała miarę. Niebawem miał się rozpocząć pierwszy akt Wojny Gempei, powstanie księcia Mochihito.