Kartka pocztowa Ostatnia strzała Minamoto no Tametomo

Cesarz Go-Shirakawa wyeliminował swoich przeciwników. Ludzie byli zaszokowani faktem, że konflikt wewnętrzny dworu cesarskiego został rozwiązany militarnie krwawą bitwą w stolicy. Arystokrację i zwykłych ludzi przeraził fakt wykonania kary śmierci na wysoko urodzonych nie stosowanej od setek lat. W epoce Kamakura opisano ówczesne wydarzenia jako początek świata wojowników i punkt zwrotny w historii. Rebelia Hogen zapoczątkowała czas rozkwitu domu Heike i Tairy Kiyomoriego, zasiała ziarno wojny które wkrótce zakiełkowało krwawymi wydarzeniami ery Heiji. Heike i Genji walczyli jako sojusznicy ramię w ramię po obu stronach rebelii Hogen ale paradoksalnie zaowocowało to początkiem śmiertelnej nienawiści która w czasach Heiji przerodziła się w krwawą konfrontację.

Rządy cesarza Toby doprowadziły do powstania chaosu w prowincjach, rozluźnienia centralnej władzy cesarskiego dworu i wzrostu niezależności lokalnych feudalnych władców walczących o powiększenie swoich dominiów.

Go-Shirakawa wyszedł z rebelii Hogen jako zwycięzca. Rok wcześniej po śmierci cesarza Konoe niespodziewanie objął tron i nagle znalazł się w centrum polityki i intryg zantagonizowanych frakcji cesarskiej administracji. Nie miał własnego zaplecza. Jego prawą ręką i najbardziej zaufanym człowiekiem był Fujiwara no Michinori, ogólnie znany jako Shinzei. Teraz Shinzei stał się architektem i siłą napędową polityki cesarskiego rządu. We wrześniu 1156 roku ogłoszono powstanie Hogen Shinsei, nowego Rządu Hogen. Cesarski dekret stwierdzał że wszystkie ziemie są wyłączną własnością cesarza i podlegają jego wyłącznym rządom. Miała to być według Shinzeiego próba przywrócenia silnej monarchii. Shinzei stworzył Kirokusho, Biuro Rejestrów Akt Własności Ziemskich. Obsadził je swoimi krewnymi i zaufanymi. Na samym początku skonfiskował ziemie należące do Fujiwary no Yorinagi zabitego w wojnie Hogen. Nominalnie dodał te majątki do ziemi już przeznaczonej do użytku cesarza po jego abdykacji ale w rzeczywistości poświęcił całą uwagę na przekształcenie tych dóbr w podstawę jego własnej pozycji finansowej. Sporządził listę trzydziestu przepisów dla nowej administracji i zaostrzył dyscyplinę wśród urzędników państwowych. Podczas tego procesu Shinzei i jego rodzina osiągnęli niezwykle istotną pozycję i znaczenie w dworskiej hierarchii.

Równolegle rosła pozycja i wpływy Tairy Kiyomoriego i Heike bogato nagrodzonych za pomoc w zdławieniu rebelii Hogen. Kiyomori został gubernatorem prowincji Harima, Taira no Yorimori gubernatorem Aki, Taira no Norimori gubernatorem Awaji a Taira no Tsunemori zastępcą gubernatora Hitachi. Ponadto siła militarna Heike była niezbędna do nadzorowania reform ziemskich i utrzymania pokoju w Kyoto. Była też przeciwwagą dla wojowniczych mnichów Kofukuji z góry Hiei i klasztorów rozsianych po całej prowincji Yamato. Mnisi byli właścicielami wielkich obszarów ziemskich i sprzeciwiali się nowej polityce.

Kiyomori stał się jednym z głównych uczestników japońskiego handlu z Chinami dzięki mianowaniu go zastępcą dowódcy obrony Kyushu, co miało zbudować potęgę finansową Heike.

Sytuacja polityczna na dworze cesarskim była skomplikowana i napięta. Z jednej strony Shinzei dążył do przejęcia przez dwór cesarski kontroli nad wielkimi posiadłościami ziemskimi podpierając się autorytetem Go-Shirakawy, z drugiej strony spora część arystokracji dworskiej Fujiwarów, z wciąż jeszcze silnymi wpływami, posiadała bogate posiadłości. Żona nieżyjącego cesarza Toby Bifukumonin (Fujiwara no Nariko) jako była cesarzowa miała niepodważalną pozycję. Odziedziczyła po poprzednim władcy wielkie posiadłości i była wówczas największym posiadaczem ziemskim. Działania Shinzeiego były również dla niej niebezpieczne. Właśnie wokół niej skupiła się frakcja niechętna nowej polityce własności ziemskiej. Po śmierci cesarza Toby Bifukumonin opuściła świecki świat i została zakonnicą ale nadal intensywnie uczestniczyła w polityce dworu. Adoptowała syna cesarza Go-Shirakawy księcia Morihito. W konflikcie Hogen wykazała się strategicznymi zdolnościami, to ona nakłoniła Kiyomoriego do poparcia Go-Shirakawy. Teraz zaczęła negocjować z Shinzeim abdykację Go-Shirakawy i intronizację księcia Morihito, który de facto był naturalnym następcą tronu jako pierworodny syn Go-Shirakawy. Shinzei nie mógł więc tego zablokować pomimo że będąc w opozycji do niego Bifukumonin zyskiwała najmocniejszy z możliwych atutów.

We wrześniu 1158 roku Go-Shirakawa abdykował, tron objął książę Morihito nowy cesarz Nijo. Intronizacja odbyła się 11 stycznia następnego roku. Frakcja Bifukumonin skupiła się wokół dworu samego cesarza Nijo, a frakcja Shinzeiego działała nadal wokół rządowej administracji.

Głównymi postaciami frakcji Bifukumonin i cesarza Nijo byli bardzo wpływowi Fujiwara no Tsunemune wuj Nijo i Fujiwara no Korekata przybrany brat Nijo. Obaj wspierali cesarską wdowę w blokowaniu polityki Shinzeiego.

Go-Shirakawa był w trudnej sytuacji. Jedynym na którym mógł dotychczas polegać był Shinzei, ale stało się jasne że frakcja Fujiwarów Shinzeiego chciała całkowicie zdominować rząd cesarski i odsunąć na bok administrację Insei emerytowanego cesarza. Ponoć Shinzei miał się krytycznie wypowiadać o eks cesarzu określając go mianem „słabo oświeconego władcy”. Go-Shirakawa potrzebował zaplecza które wsparłoby go. Jeszcze w 1157 roku wybór padł na gubernatora prowincji Musashi Fujiwarę Nobuyoriego. Najpierw został mianowany Kapitanem Prawego Skrzydła Wewnętrznej Gwardii Pałacu, potem szybko przyszły kolejne awanse a w końcu w listopadzie 1158 został Kebiishi no Betto, Nadinspektorem Cesarskiej Policji. Jeszcze w sierpniu tego roku Nobuyori został dowódcą stajni emerytowanego cesarza odpowiedzialnym za wszystkie konie Go-Shirakawy co zbliżyło go do Minamoto Yoshitomo który był dowódcą stajni pałacowych cesarza Nijo. Gałąź Fujiwarów Nobuyoriego od dawna kontrolowała prowincje Musashi i Hitachi i utrzymywała przyjazne stosunki z Minamoto no Yoshitomo który miał silne powiązania z obiema prowincjami. W efekcie rebelii Hogen Fujiwarowie Nobuyoriego zostali bardzo mocno osłabieni i potrzebowali wsparcia, a takie mogła zapewnić siła militarna Yoshitomo. Obaj patrzyli niechętnie na Shinzeiego z którym zaprzyjaźnił się Kiyomori. Córka Kiyomoriego została żoną syna Shinzeiego. W efekcie Nobuyori i Yoshitomo poczuli wzrastające zagrożenie i zawarli tajny sojusz.

Do innych bliskich wasali Goshirakawy należeli Fujiwara no Narichika i Minamoto no Moronaka, który dołączył do frakcji Insei i rozpoczął przygotowania wojskowe.

W przededniu wydarzeń Heiji ważyły się losy głównych sił w stolicy : frakcji Shinzeiego zaprzyjaźnionego z Kiyomorim, frakcji administracji Insei Go-Shirakawy i frakcji Bifukumonin skupionej wokół cesarza Nijo. Frakcje Go-Shirakawy i Nijo były ostro zantagonizowane ale łączył je wspólny cel którym było usunięcie Shinzeiego.

Konflikt między emerytowanym cesarzem Go-Shirakawą a cesarzem Nijo doprowadził do wzajemnego wyniszczenia się wielu najzdolniejszych dworzan. Krwawe wydarzenia spowodowały że spory stopniowo wyciszyły się i zapanowała swojego rodzaju jednomyślność. Kiyomori wniósł największy wkład w wygaszenie buntu, teraz zachowując ostrożną roztropność nie dołączył do żadnej z frakcji. Heike przejęli kilka ważnych urzędów w tym stanowiska Innocho Betto, Głównego Administratora Urzędu Emerytowanego Cesarza, Samaryo Szefa Lewego Oddziału Biura Koni i Kuraryo Nadzorcy Biura Spichlerzy Pałacowych, zwiększając tym znacznie swoje polityczne wpływy. Siła klanu Taira rosła, Taira no Iesada został mianowany na gubernatora prowincji Chikugo, którego bogate Chigyo Koku potężnie zasiliło finansową bazę rodziny już obfitą ponad miarę. Umiejętnie lawirując objęli kontrolą prowincje Iki, Aki i Iyo. Hogen i Heiji mocno przetrzebiły i osłabiły rodziny arystokratów które mogły by konkurować z Heike dzięki czemu osiągnęli monopol militarny w Kyoto i w zewnętrznych prowincjach i ugruntowali swoją pozycję na dworze.

Minamoto Yoritomo spokojnie dorastał na wygnaniu w prowincji Izu. Stamtąd ostatecznie rozpoczął kampanię która zniszczyła Heike. W międzyczasie Go-Shirakawa wyrzekł się świata w 1169. Krok ten pozwolił mu odegrać aktywną, wpływową ale bardzo niejednoznaczną rolę w wydarzeniach opowiedzianych w Heike Monogatari.

Wydarzenia Heiji zapoczątkowały pasmo nieszczęść i kryzysów które będą dotykały kraj przez następne dwadzieścia pięć lat. Wszystkie wyrocznie jednoznacznie wskazywały że odpowiedzialne są za nie rozgniewane duchy Ministra Lewicy Fujiwary Yorinagi i innych zabitych w czasie Hogen do których dołączyły duchy wygnanego emerytowanego cesarza Sutoku, Fujiwary Narichiki, mnichów Saiko i Shunkwana oraz innych ofiar tyrana Kiyomoriego.

Zniszczenie kompleksu Enryakuji, pożar świątyni Zenkoji w Shinano i zniszczenie posągu Buddy, upadki kolejnych świątyń niosą upadek nauczania nakazów Wielkiego Buddy. Spodziewająca się porodu cesarzowa córka Kiyomoriego Kokuko zapada na ciężką chorobę. Wyrocznie i powszechna opinia widzą w tym efekty działania rozgniewanych duchów i zapowiedź upadku władzy tronu cesarskiego i domu Heike. Kiyomori uspokaja na chwilę wściekłość umarłych, wygnanemu władcy przywraca odebrany tytuł Sutoku Tenno, zabity Minister Lewicy Sadaijin Fujiwara Norinaga zostaje awansowany na Daijodaijina Kanclerza w najwyższej pierwszej randze i zapewne dlatego cesarzowa pomyślnie rodzi następcę tronu.

Rośnie ilość ofiar despoty, przybywa coraz więcej rozgniewanych duchów. Zaczynają sprowadzać na stolicę i kraj kataklizmy przyrody, popychają swojego oprawcę do kolejnych przerażających czynów. Ofiarą Kiyomoriego pada jego pierworodny syn Shigemori. Widząc że zło czynione przez ojca prowadzi do upadku jego domu prosi bogów o szybką śmierć, nie chce widzieć zagłady swojej rodziny, bogowie spełniają prośbę. Zabrakło Shigemoriego i nikt nie jest już w stanie zapanować nad despotycznym Kiyomorim całkowicie opętanym przez demony zła. Pozbawia stanowisk i usuwa z dworu 43 najwyższych urzędników włącznie z regentem. Nakłada areszt na klasztornego cesarza Go Shirawę zamykając go w pałacu Seinan. Zmusza cesarza do abdykacji na rzecz swojego wnuka cesarza Antoku, oczywiste podobieństwo do upokorzenia cesarza Sutoku przeraża ludzi.

Tyrania owocuje wybuchem powstania i wojny. Z rozkazu Kiyomoriego ginie książę Mochihito syn Go-Shirakawy, zostaje spalona świątynia Miidera a potem kompleks świątyń w Nara z wielkim posągiem Buddy przynosząc wiele tysięcy ofiar. Przepowiednia mówi że zniszczenie ośrodków świętego nauczania będzie początkiem upadku wiary buddyjskiej i cesarskiej władzy.

W końcu gniew wściekłych duchów dosięga Kiyomoriego który umiera w straszliwych męczarniach pozostawiając kraj ogarnięty wojną, gnębiony suszą, głodem i epidemiami.

Wiele razy przeczytamy w Heike Monogatari że wściekłość duchów umarłych budzi grozę i strach. Miał rację Lord Taira no Shigemori napominając ojca że zło jakie czyni zniszczy jego potomków.

***

Wydarzenia Heiji

W styczniu 1160 roku frakcje anty-Shinzei wykorzystały nagłą próżnię w siłach zbrojnych stolicy powstałą w wyniku wyjazdu Kiyomoriego z pielgrzymką do Kumano. Zadecydowano o przeprowadzeniu zamachu stanu.

26 stycznia 1160 roku oddziały Fujiwary Nobuyoriego i Minamoto Yoshitomo zaatakowały pałac Go-Shirakawy Sanjo. Schwytano emerytowanego cesarza oraz jego siostrę Josaimonin i wysłano do bezpiecznego miejsca. Potem podpalono pałac i zasypano uciekających gradem strzał. Zginęli dowódcy obrony Oe Ienaka i Taira no Yasutada, wybito wielu urzędników Shinzeiego. Sam Shinzei i jego rodzina zdołali uciec. Nobuyori i Yoshitomo umieścili Go-Shirakawę i jego siostrę w głównym kompleksie pałacu cesarskiego, w Ippon-goshodokoro gdzie pozostawiono ich w areszcie domowym. Wszystko wskazuje na to, że frakcja Nijo milcząco zgodziła się na zamach stanu popierając uderzenie w Shinzeiego.

Następnego dnia czterech synów Shinzeiego Toshinori, Sadanori, Narinori i Naganori zostało aresztowanych i skazanych na wygnanie do dalekich prowincji. Shinzei uciekł z pałacu ale pościg Minamoto no Mitsujasu dopadł go w górach prowincji Iga i został ścięty. Heiji Monogatari mówi, że uciekł do Tawara w prowincji Yamashiro. Osaczony przez pościg Mitsuyasu popełnił samobójstwo. Ponoć polecił Fujiwarze no Morimitsu i kilku sługom zakopać się żywcem w ziemi. Niezależnie od tego która wersja jest prawdziwa Mitsuyasu wrócił do Kyoto z głową Shinzeiego z którą najpierw paradowano głównymi ulicami stolicy a potem powieszono ją na bramie miejskiego więzienia.

31 stycznia Nobuyori ogłosił że przejmuje władzę polityczną i zwołał specjalną radę Rinji Jimoku nadawania awansów do najwyższych rang. Minamoto no Yoshitomo został gubernatorem prowincji Harima, jego syn i spadkobierca Minamoto no Yoritomo został mianowany Uhyoe no Gon no Suke, Tymczasowym Zastępcą Kapitana Prawego Skrzydła Gwardii Wewnętrznego Pałacu. Według Heiji Monogatari Nobuyori został mianowany na stanowisko Konoe no Daisho, Głównym Kapitanem Gwardii Pałacu.

Ponoć Fujiwara no Koremichi miał cynicznie skomentować te awanse : Jeśli zabicie wielu ludzi jest kluczem do awansu na wyższą rangę to dlaczego w takim razie studnia w Pałacu Sanjo nie została awansowana ?

W trakcie rady Jimoku przybył z Kamakury Yoshihira, najstarszy syn Yoshitomo. Udało mu się zebrać zaledwie siedemnastu samurajów, większość Genji na wschodzie była zainteresowana jedynie stabilnością własnych terytoriów i odmówiła powołania. Yoshihira zaczął stanowczo nalegać żeby zabić Kiyomoriego gdy jest jeszcze w drodze powrotnej do stolicy ale Nobuyori odmówił stwierdzając że nie ma potrzeby podejmowania takich środków. Zapewne uważał Kiyomoriego za potencjalnego sojusznika biorąc pod uwagę ich koligacje rodzinne bowiem Nobuchika, syn i spadkobierca Nobuyoriego, był mężem córki Kiyomoriego.

Wielu szlachetnie urodzonych krytycznie patrzyło na uzurpację władzy przez Nobuyoriego ale biorąc pod uwagę że miał ciche poparcie frakcji cesarza Nijo a także siły zbrojnej Minamoto Yoshitomo nikt nie śmiał głośno zaprotestować.

Kiyomori był w prowincji Kii kiedy usłyszał o politycznej katastrofie w Kyoto. Oszołomiony obrotem wydarzeń rozważał ucieczkę w bezpieczne miejsce na Kyushu ale w końcu zdecydował się wyruszyć do stolicy. Jego siły urosły, dołączyli do niego Yasa Muneshige z wojownikami z prowincji Kii i mnich Tankai z klanów Kumano Betto.

3 lutego wyruszył do Kyoto. Zanim dotarł do stolicy wzmocniły go grupy wojowników z prowincji Iga i Ise. Teraz siły Kiyomoriego znacznie przewyższyły siły Yoshitomo i Nobuyoriego, którzy zresztą nie spodziewali się że będą zmuszeni stoczyć bitwę.

Zmienił się układ polityczny na dworze. Shinzei został wyeliminowany i Nobuyori z jego przejawami tyranii stał się niebezpiecznie niewygodny dla frakcji cesarza Nijo i Go-Shirakawy. Zaczęto potajemnie przygotowywać plan pozbycia się go.

Kiyomori grał na zwłokę sprawiając wrażenie że akceptuje zamach stanu i pozycję Nobuyoriego. 11 lutego wczesnym rankiem przedłożył Nobuyoriemu rejestr nazwisk swoich wasali co było równoznaczne z przysięgą wierności. Przyjechał z nim Nobuchika jako jego zięć. Nobuyori był zachwycony że znalazł w Kiyomorim sojusznika i odzyskał syna. Yoshitomo zauważył, że z Nobuchiką przyjechali jako eskorta tak znani wojownicy Kiyomoriego jak Naniwa no Tsunefusa, Tachi Sadafusa, Taira no Morinobu i Ito Kagetsuna, każdy wart tysiąca.

11 lutego w nocy Fujiwara no Korekata przybył do Go-Shirakawy i poinformował go o planie zabrania w bezpieczne miejsce cesarza Nijo i pozbycia cię uzurpatora. Go-Shirakawa natychmiast uciekł i schronił się w świątyni Ninnaji.

Tej samej nocy około godziny 2 w pałacu Omiya, rezydencji cesarza Nijo, nagle wybuchł pożar. Korzystając z zamieszania Fujiwara Tadaaki ukrył cesarza w powozie przeznaczonym dla kobiet i pojechał do posiadłości Kiyomoriego w Rokuharze. Według Heiji Monogatari gdy opuszczali teren pałacu strażnicy uznali ich za podejrzanych i przeszukali powóz, ale wzięli siedemnastoletniego cesarza za kobietę. Młodszy brat Korekaty Fujiwara no Nariyori rozpowszechnił wieści o udanej ucieczce cesarza do Rokuhary co sprawiło że udał się tam Go-Shirakawa i większość wysoko postawionej arystokracji dworskiej. Nawet popierający wcześniej Nobuyoriego Fujiwara no Tadamichi i jego syn Motozane dołączyli do Rokuhary. Kiyomori otrzymał cesarski rozkaz zniszczenia Nobuyoriego i Yoshitomo co dało mu pełną legitymację do zbrojnego działania w stolicy.

Wczesnym rankiem 12 lutego Yoshitomo i Nobuyori dowiedzieli się o ucieczce Ich Cesarskich Wysokości do Rokuchary. Yoshitomo nazwał Nobuyoriego „Największym Głupcem w Całej Japonii” który zaufał Kiyomoriemu. Nobuyori i Narichika dołączyli do Yoshitomo i zaczęli przygotowywać się do bitwy. Minamoto no Moronaka postanowił ocalić własne życie, zabrał jedno z trzech cesarskich regaliów Święte Lustro i uciekł.

Wśród samurajów którzy stanęli po stronie Yoshitomo znaleźli się Minamoto no Shigenari, Minamoto no Mitsumoto i Minamoto no Hidezane, wszyscy brali udział w ataku na Pałac Sanjo oraz Minamoto no Mitsuyasu z grupą samurajów którzy wyśledzili i schwytali Shinzeiego. Wsparł go też Minamoto Yorimasa, senior Genji w stolicy, zwolennik Bifukumonin w walce z Shinzeim. Byli też oczywiście trzej synowie Yoshitomo Yoshihira, Tomonaga i Yoritomo oraz jego wuj Minamoto no Yoshitaka, był też Hiraga Yoshinobu i inni z gałęzi Shinano Genji. Zebrane siły skupiły się wokół jego przybocznych samurajów Kamaty Masaie, Goto Sanemoto i Sasaki Hideyoshiego. Z Kanto, źródła mocy Yoshitomo, była tylko garstka w tym Miura Yoshizumi, Kazusanosuke Hidetsune i kilku wojowników z klanu Yamanouchi Sudo. Miura Yoshizumi był wujem Yoshihiry, podczas gdy Kazusanosuke Hidetsune był spadkobiercą klanu Kazusa który wspierał Yoshitomo uważając go za swego pana seniora, Klan Yamanouchi-Sudo był wasalem Minamoto od wielu pokoleń co oznacza że wszyscy ci wojownicy mieli bliskie osobiste relacje z Yoshitomo. Podczas rebelii Hogen mobilizacja była publiczna i oficjalna, usankcjonowana przez państwo. Tym razem rozkaz zebrania się do walki wydano w największej tajemnicy bowiem organizowano zamach stanu. Z tego powodu Yoshitomo był w stanie zebrać stosunkowo niewielkie siły ograniczone do tych samurajów których miał bezpośrednio wokół siebie.

Kiyomori chciał uniknąć przekształcenia pałacu cesarskiego w pole bitwy. Postanowił gwałtownie uderzyć a później wycofać się wywabiając wrogów z pałacowych umocnień. Atakiem mieli dowodzić Shigemori najstarszy syn Kiyomoriego i jego wuj Yorimori. Około 8 rano oddziały Heike opuściły Rokuharę, wokół zalegał śnieg który spadł poprzedniego dnia.

Nobuyori miał bronić bramy Taikenmon Wewnętrznego Pałacu Dairi. Tam właśnie uderzyli Heike prowadzeni przez Shigemoriego. Nobuyori przestraszył się i uciekł, Heike przedarli się przez bramę. Do walki rzucili się ludzie Yoshitomo. Heiji Monogatari koloryzując opisuje scenę w której Shigemori i Yoshihira trzeci syn Yoshitomo stoczyli pojedynek przy bramie Taikenmon. Yoshihira siedem razy wypierał Shigemoriego z powrotem do bramy z rejonu pałacu pomiędzy wielkim starym drzewem mandarynki Tachibana po prawej a wiśniowym po lewej. Tymczasem wuj Shigemoriego Yorimori przygotowywał oddziały Heike do wycofania się z bitwy. W pewnej chwili znalazł się w niebezpieczeństwie zaatakowany przez kilku wrogów i uderzył na nich wściekłym kontratakiem tnąc swoim słynnym starożytnym mieczem Nukimaru. W tym momencie Minamoto no Mitsuyasu i Mitsumoto, którym powierzono obronę bramy Yomeimon, porzucili posterunek i przeszli na stronę Heike. Mitsuyasu był zwolennikiem Bifukumonin a tym samym należał do frakcji cesarza Nijo i tylko tymczasowo wspierał Yoshitomo w pozbyciu się Shinzeiego, nie zawarł z nim stałego sojuszu. Z tego samego powodu Minamoto Yorimasa przeszedł ze swoimi ludźmi do Heike którzy zaczęli wycofywać się zgodnie z planem. Przygotowany na śmierć Yoshitomo poprowadził za nimi swoich wojowników w kierunku Rokuhary. Plan Kiyomoriego zadziałał, odwody Heike zajęły Pałac. Straciwszy drogę odwrotu wszystkie oddziały Genji ruszyły na Rokuharę. Koło rzeki Rokujo armia Yoshitomo znalazła się pod krzyżowym atakiem sił Heike i wojowników Yorimasy. Yamanouchi-Sudo Toshimichi i Katagiri Kageshige poprowadzili samobójczy kontratak kupując Yoshitomo czas na wycofanie się z pola walki.

Fujiwara no Nobuyori i Fujiwara no Narichika uciekli do Świątyni Ninnaji, ale pojmano ich i doprowadzono do Kiyomoriego. Nobuyori próbował usprawiedliwić swoje działania, ale nie miał nic na swoją obronę. Był przywódcą zamachu stanu, poprowadził atak na Pałac Sanjo i spalił go, z jego rozkazu zginął Shinzei. Został uznany wrogiem dworu i stracony. Narichika był bratem żony Shigemoriego i ze względu na to otrzymał szczególne ułaskawienie. Moronaka który uciekł z szeregów Genji przyniósł do Rokuhary Święte Lustro jako prezent. Mimo to został zesłany do prowincji Shimotsuke.

Yoshitomo wraz z synami i kilku przybocznymi samurajami planował znaleźć schronienie gdzieś na równinach Kanto. Miał trzydziestu konnych gdy ruszyli na wschód. W czasie ucieczki starli się z mnichami z góry Hiei, jego drugi syn Tomonaga został poważnie raniony strzałą, a wnuk Yoshitaka został postrzelony w szyję strzałą i spadł ze swojego wierzchowca. W prowincji Omi Yoshitaka zmarł, pochowali go w Katatanoura. Tam rozdzielili się Yoshitomo, Yoshihira, Tomonaga, Yoritomo oraz pierwszy wasal Yoshitomo Kamata Masakiyo z trzema przybocznymi ruszyli na wschód. Młody Yoritomo zmęczony pozostał w tyle, odłączył się w ciemności i zgubił drogę. W Aobaka w prowincji Mino zatrzymali się u miejscowego naczelnika. Stan rannego Tomonagi znacznie się pogorszył uniemożliwiając dalszą ucieczkę. Tomonaga poprosił ojca o odebranie mu życia, nie chciał wpaść żywy w ręce wrogów. Yoshitomo spełnił jego prośbę. Następnego dnia poprosili gospodarza o pochowanie zabitego i ruszyli do Kanto. Po drodze Yoshitomo i Masakiyo, jako pokonani żołnierze uciekający przed wrogiem, stali się celem bandytów, ale udało im się dotrzeć do rezydencji Osady Tadamune, wasala Yoshitomo i teścia Masakiyo, w Noma w Owari.

Tam zdradzono ich, w czasie kąpieli  zostali zabici. Yoshitomo miał 38 lat. Głowy Yoshitomo i Masakiyo zostały wystawione przy bramie więzienia w Kyoto 24 lutego 1160 roku. Obok nich wystawiono głowę Tomonagi którego grób Heike odkryli jakiś sposobem.

Yoshihira najstarszy syn Yoshitomo wrócił do stolicy w poszukiwaniu zemsty za śmierć ojca. Został zdradzony, Tachibana no Toshitsuna pojmał go 4 marca. 7 marca Nanba Tsunefusa stracił Yoshihirę w korycie rzeki Rokujo. 25 marca Yoritomo został schwytany przez Tairę no Munekiyo samuraja Tairy no Yorimoriego. Kiyomori skazał go na śmierć. Macocha Kiyomoriego Ike no Zenni wstawiła się za skazanym. Dobrze się znali i musiała go darzyć sympatią. Yoritomo służył jako szambelan księżniczce Josaimonin córce cesarza Toby i siostrze Go-Shirakawy. Podobno podlegał wówczas właśnie Ike no Zenni. Kara śmierci została zamieniona na zesłanie.

Dwory cesarza Nijo i emerytowanego Go-Shirakawy na chwilę połączył cel wyeliminowania Shinzeiego. Teraz wróciły dawne animozje i konflikty, ale stopniowo zaczęły wygasać. Zaplecze Go-Shirakawy bardzo ucierpiało, większość jego zaufanych wasali poparła czynnie Yoshitomo i zginęli w walkach lub skazano ich na śmierć. Dwór cesarza Nijo został wyczyszczony z Fujiwarów Shinzeiego, ich miejsce zajęli Heike Kiyomoriego.

15 lutego odbyła się sesja wręczania nagród za zasługi w zdławieniu rebelii Heiji. Stanowiska gubernatorów prowincji otrzymali : Owari Taira Yorimori, Iyo Taira Shigemori, Totomi Taira Munemori, Echu Taira Norimori i Iga Taira Tsunemori. Tym samym Heike całkowicie kontrolowali już osiem prowincji.

W lutym 1160 roku cesarz Nijo, wbrew stanowisku jego dworu i ojca Go-Shirakawy, pojął za żonę Fujiwarę no Masaruko, byłą cesarzową, żonę zmarłego cesarza Konoe i zaczął budować swoją pozycję.

Fujiwarowie Tsunemune i Korekata, członkowie frakcji cesarza Nijo, którzy de facto sprawowali prawdziwą władzę, zaczęli gwałtownie naciskać na osłabionego Go-Shirakawę, aby dostosował się do ich polityki. Natarczywe działania oponentów i próby marginalizacji emerytowanego cesarza doprowadziły go do takiej wściekłości że nakazał Kiyomoriemu aresztować Tsunemune i Korekatę i dać im solidną lekcję. 5 kwietnia obaj zostali aresztowani i poddani torturom. Zwyczajowo nie wolno było torturować wysoko urodzonych ale wściekłość Go-Shirakawy kazała mu złamać zasady. Z pewnością miał w tym udział fakt że Tsunemune i Korekata uczestniczyli w zmowie zabicia Shinzeiego.

26 kwietnia Tsunemune został zesłany do prowincji Awa. Dwa lata później ułaskawiono go i wrócił do Kyoto. Odzyskał zaufanie Go-Shirakawy, w 1164 roku uzyskał nominację na Sadaisho Kapitana Lewego Skrzydła Wewnętrznej Gwardii Pałacu i Sadaijina Ministra Lewicy.

Tego samego dnia Korekatę zesłano do prowincji Nagato. Na wygnaniu przyjął święcenia kapłańskie i zajął się poezją. Ponoć w 1166 roku jeden z wierszy które wysyłał do żony miał dotrzeć do Go-Shirakawy. Korekata napisał : Gdybym mógł cię zobaczyć, moje łzy spływały by po moich rękawach jak rzeka... Strofa tak wzruszyła emerytowanego cesarza że ułaskawił Korekatę i kazał go sprowadzić do stolicy. Po powrocie nie wrócił do polityki, zagłębił się w studiowaniu poezji.

7 kwietnia synowi Shinzeiego Shigenoriemu pozwolono wrócić do Kyoto. Tego samego dnia ogłoszono miejsca wygnania uczestników powstania Heiji. Zabójcy Shinzeiego Minamoto no Mitsuyasu i jego syn Mitsumune zostali zesłani do prowincji Satsuma. 14 kwietnia ścięto ich. Minamoto Yoritomo został zesłany do prowincji Izu pod opiekę Hojo Tokimasy.

W lipcu wszyscy którzy brali udział w obaleniu Shinzeiego, niezależnie od tego czy należeli do frakcji Go-Shirakawy czy do frakcji cesarza Nijo zostali pozbawieni życia.

Następstwa Heiji.

Rozkaz odwrotu po wystrzeleniu przez wroga tylko jednej strzały zirytował wielu samurajów Kiyomoriego. Yamada Koreyuki, odważny wojownik z prowincji Iga, wystąpił naprzód ogłosił swoje imię i wypuścił strzałę w Tametomo ale chybił, zanim zdążył wypuścić drugą strzała Tametomo przeszyła go. Wojownicy Yoshitomo, starszego brata Tametomo, przesunęli się by osłonić Kiyomoriego i swojego Lorda. Wówczas Kamata Masakiyo wyzwał Tametomo który odpowiedział mu : Precz ty który odważyłeś się stanąć przeciwko własnemu panu ! - na co Masakiyo odpowiedział : Kiedyś byłeś moim panem ale teraz jesteś tylko zbirem który sprzeciwia się woli cesarza ! Po czym wypuścił strzałę która trafiła w hełm Tametomo. Rozwścieczony Tametomo krzyknął : Nie zmarnuję strzały na kogoś takiego jak ty, zabiję cię własnymi rękami ! Kazał otworzyć bramę i rzucił się w środek wojowników Masakiyo prowadząc dwudziestu ośmiu zaprawionych w walkach samurajów z Kyushu. Masakiyo uciekł bez walki i poinformował Yoshitomo że nigdy nie widział bardziej przerażającego wroga. Yoshitomo odpowiedział : Walcząc konno wojownicy z Kanto są dużo większą siłą ! Po czym poprowadził 200 konnych do ataku na Tametomo rozpoczynając zaciętą bitwę. Walcząc wykrzyczał : Musisz się wycofać ! To jest cesarski rozkaz ! Na co Tametomo odpowiedział : Wypełniamy rozkazy emerytowanego Cesarza ! Wtedy Yoshitomo wykrzyknął : Podnosząc łuk przeciwko własnemu starszemu bratu tracisz łaski Buddy i wszystkich innych bogów ! Na co Tametomo odparował : A co z podniesieniem łuku przeciwko własnemu ojcu ? Na to Yoshitomo nie miał już odpowiedzi. Wznowiono walkę ale wkrótce Tametomo wycofał swoje skromne siły za pałacową bramę. Oddziały Yoshitomo kontynuowały atak. Kiedy Tametomo zauważył postać Yoshitomo na polu bitwy przygotował strzałę ale naszła go myśl, że jego starszy brat i ojciec mogli zawrzeć jakieś tajne porozumienie i nie wypuścił strzały.

Ponieważ niewielkie siły Tametomo nie pozwalały na otwartą walkę wręcz postanowił w inny sposób zmusić Yoshitomo do wycofania się. Wymierzył starannie i strzała poleciała przebijając gwiazdę na hełmie Yoshitomo. Zirytowany Yoshitomo krzyknął : Naprawdę tak jak słyszałem jesteś brutalnym bandytą ! Jeśli chcesz tego koniecznie poślę ci teraz drugą strzałę która trafi cię gdzie tylko zechcesz ! – odpowiedział Tametomo i napiął łuk. Fukasu no Kiyokuni natychmiast wskoczył między nich by osłonić Yoshitomo. Wtedy Tametomo wypuścił strzałę która przeszyła go.

Bracia Oba Kageyoshi i Kagechika wystąpili do przodu by rzucić wyzwanie Tametomo ale ten wystrzelił w ich kierunku strzałę która strzaskała lewe kolano Kageyoshiego zrzucając go z konia. Kagechika pomógł starszemu bratu wycofać się. Kageyoshi który później służył Minamoto Yoritomo jako Gokenin, bezpośredni wasal szoguna, opowiadając o tym incydencie na jakimś przyjęciu stwierdził że chociaż Tametomo był niezrównanym mistrzem łuku w tym przypadku chybił ponieważ strzelając z konia używał łuku dłuższego niż jego wzrost do czego nie był przyzwyczajony.

Wojownicy Yoshitomo z Kanto i Tametomo z Kyushu kontynuowali zaciekłą walkę dopóki dwudziestu trzech z dwudziestu ośmiu ludzi Tametomo nie zostało zabitych, Yoshitomo stracił pięćdziesięciu trzech konnych.

Zacięta bitwa nadal toczyła się przy innych bramach ale żadna ze stron nie była w stanie zdobyć przewagi. Yoshitomo wysłał posłańca do Go-Shirakawy z prośbą o pozwolenie na podpalenie atakowanego pałacu i dostał zgodę cesarza. Po podpaleniu Shirakawakita-dono silny wiatr sprawił że płomienie szybko zaczęły się rozprzestrzeniać. Siły Sutoku w wielkim zamieszaniu rozpoczęły ewakuację, emerytowany cesarz i Yorinaga zdołali uciec. Tameyoshi początkowo planował wycofać się do Kanto i tam jeśli to będzie konieczne stoczyć bitwę z synami u boku. Miał jednak swoje lata i uleciała z niego dawna odwaga. Postanowił że podda się, potem opuści świecki świat i zostanie kapłanem. Miał nadzieję że Yoshitomo pomoże jemu i swoim braciom nawet kosztem utraty jego znakomitej pozycji. Tametomo odmówił poddania się i nalegał na wycofanie się do wschodnich prowincji. W końcu Tameyoshi poddał się a Tametomo zbiegł.

Fujiwara Yorinaga był poważnie zraniony, strzała wystrzelona przez Miamoto no Shigesadę trafiła go w oko. Szukał schronienia u jego ojca Tadazane ale nie przyjęto go. Zmarł w rozpaczy na pokładzie łodzi którą uciekał. Po śmierci Yorinagi jego synowie Kanenaga, Moronaga, Takanaga i Norinaga zostali zesłani do dalekich prowincji gdzie wszyscy i z wyjątkiem Moronagi zginęli. Następne lata Moronaga spędził na wygnaniu w prowincji Tosa. W 1164 roku ułaskawiono go i wrócił do Kyoto gdzie został bliskim sługą emerytowanego już wówczas Go-Shirakawy. Stopniowo awansował aż do pozycji Kanclerza Daijodaijina w stopniu Juniora Pierwszej Rangi. W 1179 roku padł ofiarą potężnej czystki Kiyomoriego wśród zwolenników Go-Shirakawy i został zesłany do prowincji Owari gdzie porzucił świecki świat i został mnichem. Stanowisko Daijodaijina objął związany z Heike Konoe Motomichi. Trzy lata później znów ułaskawiono Moronagę i wrócił do Kyoto.

21 sierpnia cesarski dekret skazał na śmierć samurajów którzy poparli bunt emerytowanego cesarza Sutoku. 22 sierpnia w Rokuharze Taira no Kiyomori nadzorował ścięcie swojego wuja Tadamasy i krewniaków Nagamoriego, Tadatsuny, Masatsuny oraz wasala Tadamasy Michiyukiego.

24 sierpnia na górze Oe Minamoto no Yoshiyasu nadzorował ścięcie członków domu Taira : Iehiry, Yasuhiry, Morihiry, Mitsuhiry i Yorihiry.

Tego samego dnia na górze Funaoka Minamoto no Yoshitomo zmuszony był nadzorować ścięcie własnego ojca Tameyoshiego i swoich pięciu braci Yorikaty, Yorinaki, Tamenariego, Tamemune i Tamenaki.

W ten sposób doszło do brutalnego aktu ścięcia rodziców przez dzieci, braci przez braci, siostrzeńców przez wujów i wujów przez siostrzeńców. Były to pierwsze egzekucje w Japonii od ponad trzech stuleci.

Emerytowany cesarz Sutoku został wygnany do prowincji Sanuki gdzie zmarł w 1164 roku. Ponoć rzucił klątwę na zwycięzców i obiecał że jego duch będzie szukał zemsty. Mówiono że w czasie kremacji dym z cesarskimi prochami poleciał w kierunku stolicy. Powszechna opinia przypisywała gniewowi jego ducha nieszczęścia które miały się później wydarzyć.

Minamoto Tametomo został schwytany. Doceniono jego odwagę w walce i pozostawiono przy życiu. 12 września 1156 roku został wygnany na wyspę Izu-Oshima. Wcześniej wywichnięto mu łokieć zrywając ścięgna aby uniemożliwić naciągnięcie łuku. Z czasem wyleczył rękę i odzyskał łuczniczą sprawność. Poślubił córkę lokalnego gubernatora wyspy Saburodayu Shigetady i podporządkował sobie cały łańcuch wysp Izu potem przestał płacić podatki na rzecz dworu. W końcu cesarski dekret nakazał jego pojmanie. Wiosną 1170 roku wyspę Tametomo otoczyło 20 statków z 500 ludźmi. Jego śmierć owiała legenda. Ponoć kiedy zdał sobie sprawę, że nie ma sensu opierać się takiej sile zabił swojego dziewięcioletniego syna Tameyoriego po czym chciał od razu odebrać sobie życie. Postanowił jednak wystrzelić jedną ostatnią strzałę. Wycelował swój wielki łuk w duży statek wojenny z kilkoma setkami wojowników na pokładzie i zwolnił cięciwę. Strzała okazała się tak celna że statek natychmiast zatonął. Kiedy wrócił do swojej posiadłości stwierdził : Podczas bitwy w erze Hoge zabiłem dwie osoby jedną strzałą, teraz w Kao jedną strzałą zabiłem tak wielu. Po wyrecytowaniu Nembutsu oparł się o filar i dopełnił rytuału seppuku. W chwili śmierci miał 33 lata.

Rebelie Hogen i Heiji. Wściekłość duchów umarłych niesie grozę i strach.

Wraz z państwem Yamato ukształtowała się forma centralnej władzy skupionej wokół cesarza i jego dworu. Cesarz jest suwerenem namaszczonym przez Bogów. Władza cesarza opiera się na sile militarnej jego miecza i zasadzie powinności absolutnego posłuszeństwa poddanych wobec cesarskiego tronu. Mieczem jest wielki ród arystokracji Fujiwara i jego wasale w zewnętrznych prowincjach. Fujiwarowie  całkowicie zdominował dwór cesarski od początku epoki Nara (710-794). Elita tego rodu jest architektem polityki suwerena, z tego rodu z czasem zaczynają wywodzić się matki kolejnych cesarzy i kolejni cesarze. De facto dwór cesarski i jego urzędnicy stają się cesarskim tronem. Panujący władca zostaje zepchnięty do roli statysty.

Główną osią historii opowiedzianej w The Tale of The Heike jest obrona cesarskiego tronu przed niesubordynacją i buntem przeciw jego władzy, czyli najpierw Fujiwarów a później Heike. Już na wstępie pojawia się lista największych w historii buntowników. Wśród wymienionych winowajców wyróżniają się Taira no Masakado (903- 940) którego powstanie Tengyo na wschodzie kraju stłumił przodek Kiyomoriego Taira Sadamori, potem Fujiwara no Sumitomo (893- 941) który zbuntował się na zachodzie wywołując wojnę Johei, sto lat później bracia Abe no Sadato (1019–1062) i Muneto, którzy powstali na północy wywołując wojnę Zenkunen.

Ciągłe turbulencje i bunty w zewnętrznych prowincjach sprawiają że pozycja Fujiwarów zaczyna słabnąć. Siedemdziesiąty drugi cesarz Shirakawa postanowił wykorzystać sytuację i odbudować pozycję cesarskiego tronu. W 1087 roku abdykował na rzecz ośmioletniego syna księcia Taruhito, intronizowanego na cesarza Horikawę. Shirakawa miał 34 lata był w sile wieku, abdykując został mnichem buddyjskim i ogłosił się najwyższym kapłanem któremu przysługiwała osobista gwardia i administracja. W ten sposób podjął próbę uwolnienia się od wpływu rodziny Fujiwara i stworzenia własnego ośrodka władzy. Powstał nowy system cesarskich rządów nazwany Insei. Emerytowany cesarz przyjmował święcenia i zostawał mnichem zyskując miano klasztornego cesarza. Zachowywał przymioty boskiego pochodzenia i najwyższego władcy gwarantujące fizyczną nietykalność. Własna administracja i gwardia stały się narzędziami umożliwiającymi klasztornemu cesarzowi przynajmniej ograniczony wpływ na rządy administracji dworskiej. Insei osłabiło pozycję Daijodaijina Kanclerza.

W XII wieku dwa arystokratyczne rody samurajów stały na straży utrzymania władzy cesarskiego dworu w prowincjach zachodu, wschodu i północy, były to domy Heike (Taira) i Genji (Minamoto) wywodzące od cesarzy Kammu i Seiwa. Kilku ich członków należało do hierarchii dworskiej w stolicy ale większość Heike i Genji żyła z dala od Kyoto. W razie potrzeby na wezwanie Fujiwarów przez wieki wspierali militarnie rząd centralny w tłumieniu niepokojów w zewnętrznych prowincjach.

W połowie XII wieku rywalizacja między dworskimi frakcjami doprowadziła do dwóch rebelii Hogen w 1156 roku i Heiji w 1159 roku. Wciągnęły one wojowników Heike i Genji do wojny w samej stolicy. Konflikty te wyzwoliły brutalność nieznaną od setek lat w Japonii. Rany jakie w ich wyniku odniosły wielkie rody arystokracji będą dawały o sobie znać jak piętno stygmatyzujące uczestników tych wydarzeń i ich potomków. Dwie gwałtowne rebelie wyniosły Heike na szczyty władzy a Genji doprowadziły do krawędzi unicestwienia.

W The Tale of the Heike bardzo często powtarzają się słowa Hogen i Heiji. Gniew wściekłych duchów zabitych w Hogen i Heiji zaczyna skupiać się na zwycięskich Heike. Tryumfujący obrońcy cesarskiego tronu przejmują administrację dworu suwerena, Taira Kiyomori staje się władcą absolutnym i wprowadza terror. W efekcie rośnie lista ofiar Heike, rosną szeregi rozgniewanych duchów, pojawiają się widoczne skutki ich działań co musi doprowadzić do ostatecznego upadku domu Taira.

Wszystko zaczęło się od wielkiego upokorzenia jakiego doznał cesarz Sutoku. Intronizowano go w 1123 roku w wieku czterech lat. W 1141 roku jego ojciec klasztorny cesarz Toba, panował od 1107 roku, zmusił Sutoku do abdykacji na rzecz swojego niespełna trzy letniego syna księcia Narihito przyszłego cesarza Konoe. Matką księcia Narihito była ukochana konkubina Toby Bifukumonin, Fujiwara no Nariko. W 1155 roku cesarz Konoe niespodziewanie stracił wzrok i w efekcie choroby zmarł 22 sierpnia w wieku szesnastu lat. Był bezdzietny. Sutoku miał nadzieję że go zastąpi albo tron przejmie jego własny syn, jednak klasztorny cesarz Toba arbitralnie wyznaczył na następcę jednego z przyrodnich braci Sutoku księcia Masahito który w wieku 28 lat został intronizowany na cesarza Go-Shirakawę.

Wraz ze śmiercią cesarza Konoe pojawiły się pogłoski że cesarz został przeklęty. Duch cesarza miał ukazać się nadwornemu medium i powiedzieć że ktoś rzucił na niego klątwę wbijając gwoździe w oczy posągu niebiańskiego lisa Tenko na górze Atago w Kyoto i dlatego dostał śmiertelnej choroby oczu. Po sprawdzeniu okazało się że jest to prawdą. Naczelna kapłanka świątyni stwierdziła że zrobiono to kilka lat wcześniej. Kampaku Fujiwara Tadamichi i żona cesarza Toby Bifukumonin orzekli że było to dzieło Fujiwary Yorinagi.

Fujiwara Yorinaga był wówczas potężną postacią na cesarskim dworze, Ministrem Lewicy Sadaijinem i de facto sprawował funkcję regenta. Kilka lat wcześniej został głową domu Fujiwara. Jego głównym i zaciekłym rywalem był starszy przyrodni brat Tadamichi.

W efekcie pomówienia klasztorny cesarz stracił całkowicie zaufanie do Yorinagi, odwołał go z urzędu Sadaijina a na jego miejsce wyniósł Tadamichiego. Odsunięty Yorinaga dołączył do stronników rozczarowanego Sutoku.

Era Hogen rozpoczęła się w kwietniu 1156 i trwała do wczesnego lata 1159 roku. Po niej rozpoczęła się krótka era Heiji która zakończyła się na początku 1160 roku. Wojownicy Genji w The Tale of The Heike z goryczą spoglądają w przeszłość na wydarzenia czasów Hogen i Heiji i palą się żeby wymazać wstyd po porażkach ich przodków.

Rebelia Hogen

20 lipca 1156 roku zmarł emerytowany cesarz Toba. Konflikt Hogen wybuchł natychmiast. Odsunięty od władzy Sutoku i Yorinaga postanowili obalić Go-Shirakawę i z powrotem osadzić Sutoku na tronie. Poprosili o wsparcie Minamoto Tameyoshiego z Kawachi oferując mu pozycję Taisho, generała. Tameyoshi próbował odmówić powołując się na podeszły wiek ale w końcu zmuszony był przyjąć prośbę i stawił się w pałacu Shirakawakita-dono ze swoimi sześcioma synami w tym z Yorikatą i Tametomo słynącym z umiejętności łuczniczych. Dla odmiany Yoshitomo najstarszy syn Tameyoshiego dołączył do armii Go-Shirakawy wraz z większością samurajów ze wschodnich prowincji. Sutoku wsparli też Taira no Tadamasa którego wuj Kiyomori poparł z kolei panującego Go-Shirakawę i Minamoto no Yorinori.

W obronie panującego władcy stanęli Minamoto Yoshitomo ojciec Minamoto no Yoritomo, Taira Kiyomori, Minamoto no Yorikata, Minamoto no Yorinori, Minamoto Yoshiyasu i Taira no Tadamasa. Pod względem siły militarnej strona cesarza Go-Shirakawy miała przewagę.

28 lipca armie stanęły naprzeciw siebie po obu stronach rzeki Kamo koncentrując się w siedzibach zbuntowanego Sutoku w pałacu Shirakawakita-dono i w pałacu panującego cesarza Takamatsu-dono gdzie przebywał Go-Shirakawa.

29 lipca 1156 roku odbyła się narada wojenna sztabu sił Sutoku na której Tametomo zaproponował nocny atak argumentując : Stoczyłem wiele bitew na Kyushu i uważam że nie ma lepszej strategii niż nocny atak. Jeśli natychmiast zaatakujemy pałac Takamatsu-dono i podpalimy go z łatwością wygramy bitwę. Jeśli mój starszy brat Yoshitomo pokaże się zestrzelę go, a jeśli chodzi o Kiyomoriego to nie jest nawet godzien być moim przeciwnikiem. Kiedy cesarz będzie chciał uciec wypuścimy strzały w nosicieli palankinu i schwytamy go.

Minister Lewicy Fujiwara no Yorinaga krzyknął na niego zdenerwowany : Nie mów takich barbarzyńskich rzeczy. Ataki nocne i inne tego typu taktyki mają być używane w prywatnych konfliktach między wojownikami. To jest walka o sukcesję cesarską między emerytowanym cesarzem a panującym. Powinniśmy poczekać na przybycie mnichów wojowników ze świątyni Kofukuji a następnie stoczyć jedną decydującą bitwę. Tametomo przewidywał że jego starszy brat Yoshitomo z pewnością spróbuje nocnego ataku, ale nic więcej nie mógł zrobić.

Na radzie wojennej stronników Go-Shirakawy Minamoto Yoshitomo, tak jak przewidział jego młodszy brat, zaproponował nocny atak na pałac Sutoku co zostało w pełni zaakceptowane.

Przed świtem 5 sierpnia samuraje panującego cesarza zaatakowali pałac Shirakawakita-dono uderzając trzema oddziałami : Taira Kiyomori poprowadził około trzystu konnych, Minamoto Yoshitomo dwustu, Minamoto Yoshiyasu stu.

Tametomo ustawił się tak, by utrzymać bramę naprzeciw Nishigawary. Miał miecz o długości ponad jednego metra oraz potężny łuk, który podobno wymagał pięciu ludzi do napinania. Pierwszy zaatakował Kiyomori właśnie zachodnią bramę strzeżoną przez Tametomo i jego łuczników. Kiedy samuraje Kiyomoriego wykrzykiwali swoje imiona Tametomo krzyknął do nich : Ponieważ nawet Kiyomori jest niegodny bycia moim przeciwnikiem nie uważam nikogo z was za godnego mi wroga więc odejdźcie. Ito Kagetsuna wypuścił strzałę w Tametomo krzycząc : Zobaczmy jak ci się spodoba ta strzała od kogoś tak niskiego jak ja. Tametomo nie drgnął nawet i odpowiedział : Nie jesteś godny być moim wrogiem więc dam ci zaszczyt dalszego życia ! Po czym wypuścił strzałę która przeszła przez całe ciało stojącego obok Ito Tadanao i przebiła rękaw zbroi stojącego za nim Fujiwary Tadakiyo. Tadakiyo pokazał strzałę Kiyomoriemu i poinformował go co się wydarzyło. Zdumionego Kiyomoriego ogarnął niepokój, rozkazał zmienić szyk formacji i ruszył w kierunku północnej bramy. Odwrót zirytował jego syna i spadkobiercę Shigemoriego i ponownie chciał rzucić wyzwanie Tametomo ale Kiyomori zmusił go do wycofania się.