Daimyo którzy wzięli udział w wielkiej bitwie :

Li Naomasa na czele Czerwonych Diabłów.

ARMIA ZACHODU

Ishida Mitsunari był faktycznym głównodowodzącym sił lojalistów. Miał 40 lat, wywodził się ze starożytnego rodu Fujiwarów, był jednak tylko ubogim potomkiem dumnych arystokratów, mógł pomarzyć o wpływach i bogactwie Tokugawy. Był jednym z pięciu Bugyo, komisarzy administratorów wskazanych przez Hideyoshiego, pozostałymi czterema byli Maeda Munehisa, Natsuka Masaie, Asano Nagamasa i Mashita Nagamori. Zawsze eksponował swoje oddanie Taiko tak gorliwie, że zyskał przydomek pies na kolanach. Po śmierci Hideyoshiego manifestował poparcie sprawy Hideyoriego, ale uważano, że był bardziej skupiony na zabezpieczeniu własnych interesów. Był zagorzałym intrygantem, jeśli czegoś nie mógł osiągnąć dyplomacją to uciekał się do mało honorowych środków. Co najmniej raz próbował doprowadzić do zamachu na Tokugawę. Znając zamiłowanie Taiko do ceremonii parzenia herbaty perfekcyjnie opanował tę sztukę, zachwycony jego kunsztem Hideyoshi przyjął Ishidę do swojego najbliższego kręgu. Tutaj Mitsunari wykazał się administracyjnymi talentami i stał się dominującą osobą w personelu Taiko. Otrzymał w lenno domenę z zamkiem Sawanayama w prowincji Omi, przy wschodnim brzegu jeziora Biwa. Nie miał opinii wielkiego wojownika ani dowódcy, Kato Kiyomasa nazywał go cywilem, który miesza się w sprawy wojskowe. Walczył w bitwach i mógł dowodzić, ale nie był strategiem zdolnym do planowania wielkich operacji. Hideyoshi mianował go generalnym inspektorem co było stanowiskiem sztabowym, nie bezpośrednim dowództwem.

Armię Zachodu, w odróżnieniu od armii Tokugawy, tworzyły oddziały daimyo zwerbowane doraźnie przez Mitsunariego i jego zaufanych ludzi obietnicami bogatych grantów, kierowała nimi niechęć do Tokugawy lub lojalność dla Toyotomich, często zwyczajna nadzieja na profity należne zwycięzcom.

Mori Terumoto był oficjalnym głównodowodzącym Armii Zachodu. Klan Mori, na którego czele stał Terumoto, był potężnym rodem z historią sięgającą epoki Heian, dysponował dużym potencjałem militarnym. Spowinowacony z Maedą Toshiie przejął po jego śmierci sporą część dóbr zmarłego i stał się jednym z najbogatszych ówczesnych daimyo. Jego osobiste zasoby liczono na 1,2 miliona koku rocznie, było to bardzo dużo. Żeby oddać proporcję potęg finansowych Ieyasu i Terumoto mówiono ponoć, że Ieyasu mógłby zbudować z ryżu drogę łączącą równinę Kanto z Kyoto, a Terumoto mógłby połączyć swoje domeny ze stolicą mostem ze srebra i złota. Widząc nadchodzące ostateczne starcie w którym przegrani stracą wszystko najbardziej martwił się utratą rodzinnych dóbr. Miał 47 lat, był w sile wieku, rodzina Mori była u szczytu świetności i musiał dokonać wyboru, a nie był pewien na kogo postawić. Oceniał, że w nadchodzącej bitwie może zwyciężyć każda ze stron. Skłaniał się do poparcia Tokugawy, ale jeden z jego głównych doradców Ankokuji Ekei, zdecydowany zwolennik sprawy Hideyoriego, przekonał go do poparcia lojalistów. Ekei przekonał również Kikkawę Hiroie, kuzyna Terumoto, by stanął po stronie Hideyoriego. Mitsunari był głównym organizatorem sojuszu przeciwko Tokugawie i rościł sobie prawo do stanowiska generalnego dowódcy Armii Zachodu. Pozycja rodziny Mori była nieporównywanie wyższa niż jego, Terumoto był jednym z pięciu Tairo oficjalnie odpowiedzialnych za Hideyoriego i imperium nieżyjącego Taiko. Kiedy Terumoto oficjalnie zadeklarował poparcie Zachodu Otani Yoshitsugu, daimyo domeny Tsuruga w prowincji Echizen, poradził Mitsunariemu żeby oficjalnie przekazał dowodzenie Armii Zachodu Terumoto. Mitsunari zgodził się, ale zastrzegł, że Ukita Hideie, jeden z pięciu Tairo, będzie zastępcą Terumoto. Jednakże głównym warunkiem oficjalnego usunięcia się Mitsunariego w cień było to, że nieoficjalnie nadal będzie prawdziwym dowódcą ustalającym wszystkie warunki. W myśl układu Terumoto musiał pozostać w zamku Osaka, siedzibie frakcji klanu Toyotomi, jako że był to główny ośrodek władzy Taiko. Tak więc Mori Terumoto został głównodowodzącym armii lojalistów, ale Mitsunari ograniczył do minimum jego wpływ na prowadzenie kampanii, a nawet bitew. W ten sposób Zachód doznał potężnego osłabienia jeszcze przed rozpoczęciem działań wojennych, Terumoto był doskonałym dowódcą, Mitsunari zaledwie przeciętnym i to jak miał dobry dzień.

Takie ustawienie hierarchii oburzyło wielu członków klanu Mori, nie mogli zaakceptować upokorzenia ze strony kogoś tak małego jak Ishida Mistunari. Kikkawa Hiroie był jednym z najbardziej dotkniętych utratą twarzy przez wielkiego kuzyna i to on przekonał Terumoto, że w takiej sytuacji najlepszym działaniem będzie brak jakiegokolwiek działania.

Ukita Hideie został mianowany zastępcą dowódcy Armii Zachodu. Miał 28 lat, był bardzo blisko z Hieyoshim, który go adoptował. Taiko adoptował również córkę Maedy Toshiie Gohime, którą wydał za Hideie. Traktował go jak syna i prawowitego członka rodziny Toyotomi. Wszystko sprawiło, że Ukita Hieie był niezwykle lojalny wobec rodziny Toyotomi. Podczas drugiej kampanii koreańskiej Taiko nadał mu rangę Gensui, Naczelnego Generała, Hideie doskonale wywiązał się z tego zadania. Był jednym z pięciu regentów Tairo co najlepiej świadczy o zaufaniu jakie miał do niego Hideyoshi. Rządził bogatymi prowincjami Bizen i Mimasaka, oraz większością Bitchu, dzięki czemu był jednym z bogatszych daimyo.

Konishi Yukinaga był jednym z najpotężniejszych chrześcijańskich daimyo, w przededniu Sekigahary kończył 39 lat. Na początku pierwszej inwazji na Koreę, w 1592 roku, dwie dywizje ruszyły na Seul. Jedną dowodził Konishi drugą Kato Kiyomasa, zaciekły wróg chrześcijan i Konishiego. Yukinaga pierwszy wszedł do koreańskiej stolicy, Kiyomasa kilka godzin po nim co jeszcze pogłębiło konflikt między dwoma sąsiadami z prowincji Higo na Kyushu.

NIEZDECYDOWANI

Kilku daimyo z Armii Zachodu nie było do końca przekonanych, że decyzja poparcia Mitsunariego była słuszną decyzją. Pomimo opowiedzenia się po stronie lojalistów Hideyoriego nadal nie do końca wiedzieli co zrobią w trakcie decydującego starcia. Dwóch z nich reprezentowało dużą siłę mogącą zaważyć na losach bitwy.

Kobayakawa Hideaki miał zaledwie 19 lat gdy stanął na czele blisko 16 tys konnych na zboczu wzgórza Matsuo nad doliną Sekigahary. Relacje Hideakiego z Ieyasu i Mitsunarim sięgały czasów, gdy Hideyoshi próbował podbić Koreę. Taiko mianował go wówczas, zaledwie piętnastolatka, dowódcą armii, a jego doradcą Kurodę Yoshitakę. Ishida Mitsunari był jednym z generałów pod jego rozkazami, oskarżył Hideakiego o niekompetencję i brak doświadczenia. Na skutek tego Hideyoshi pozbawił Kobayakawę dowództwa i rozkazał mu wrócić do kraju. Tokugawa wstawił się za Hideakim i pogodził Hideyoshiego z jego przybranym synem. Hideaki nienawidził Mitsunariego za koreańskie oskarżenia i nigdy nie zapomniał przysługi jaką oddał mu Tokugawa. Hideaki bardzo poważnie rozważał dołączenie do Tokugawy, który zresztą potajemnie namawiał go do tego, obiecując dwie bardzo bogate domeny. Z drugiej strony kusiła go oferta Mitsunariego, który na radzie wojennej w Osace namawiał Hideakiego do przyłączenia się do sprawy lojalistów. Obiecywał mu że zostanie opiekunem i regentem Hideyoriego. Ponoć Hideaki udał się do swojej przybranej matki, wdowy po Hideyoshim, aby zapytać ją co robić. Miała mu powiedzieć żeby podążał za swoim sumieniem, a nawet zasugerować żeby sumienie zaprowadziło go do Tokugawy. Hideaki stanął jednak w szeregach Armii Zachodu, ale nadał rozważał któremu z dwóch wodzów zaufać. Intrygi i kłamliwość Mitsunariego już poznał, doświadczył też bezinteresownej, a może dalekowzrocznej przychylności Tokugawy. W każdym razie musiał podjąć najbardziej niebezpieczną decyzję w swoim życiu.

Kikkawa Hiroie, daimyo prowincji Izumo, sojusznik i wasal Klanu Mori, był Jednym z głównych generałów armii Morich. Nie mógł strawić, że tak wybitny strateg jak Mori Terumoto, będąc nominalnym dowódcą sił Zachodu, został pionkiem w grze o wszystko i mógł tylko obserwować przebieg wydarzeń zamknięty w Osace, nie mając na nic wpływu. Hiroie nie wierzył w umiejętności dowódcze Mitsunariego, był przekonany że wygra Tokugawa co skończy się dla klanu Mori i jego rodziny i katastrofą. Potajemnie wysłał wiadomość do generałów Tokugawy Kurody Nagamasy i Li Naomasy w której zaproponował układ, że kiedy dojdzie do decydującej bitwy 36 tys. wojowników dywizji klanu Mori zachowa neutralność i nie będzie walczyć z Armią Wschodu, w zamian za gwarancję utrzymania domen przez rodziny Mori i Kikkawa. Mori Hidemoto, kuzyn Terumoto, miał zamiast Terumoto dowodzić w bitwie oddziałami Mori, a Kikkawa Hiroie miał stanąć w pierwszej linii i poprowadzić atak.

PRZECIWNE SIŁY

OPOZYCYJNE ARMIE I ICH DOWÓDCY

ARMIA WSCHODU

Tokugawa Ieyasu (1542-1616), pan równiny Kanto, był potomkiem wielkiego klanu Minamoto. Minamoto wydali na świat wielu Lordów Wojny. Potomkowie linii Seiwa Genji Tsunemoto (894–961), Yorinobu (968 – 1048), Yorimasa (1106–1180), Yoshitomo (1123-1160), Yoshinaka (1154 – 1184) Yoshitsune (1159 – 1189) , Yoritomo (1147 – 1199), Yoriie (1182-1204) i wielu innych tworzyli historię Japonii. Z rodziny Minamoto pochodził pierwszy szogun. Ostatnimi Minamoto z głównej linii Seiwa Genji byli Sanetomo i jego bratanek Kyugo. W 1219 roku Kyugo zabił skrytobójczo swojego wuja, szoguna Sanetomo, za co zapłacił głową. Z rodziny Minamoto Seiwa Genji wywodził się klan Matsudaira, który wydał Tokugawę Ieyasu.

W roku 1600 Ieyasu był najbogatszym i najpotężniejszym daimyo w Japonii. Rządził wszystkimi ośmioma prowincjami tworzącymi Kanto, spichlerz kraju. Domeny te przynosiły mu łącznie 2,5 miliona koku rocznie, ponad dwa razy więcej niż wynosiły dochody jego najzamożniejszego rywala Mori Terumoto. Za tym bogactwem szły wpływy i władza. Jego armie były największe, jego ludzie najlepiej wyszkoleni, a sojusznicy najbardziej lojalni. Po śmierci Maedy Toshiie stał się głową rady regentów, naturalnym spadkobiercą autorytetu i dziedzictwa po zmarłym Taiko. Koreańska inwazja Hideyoshiego wymagała wielkich nakładów, daimyo Kyushu i Shikoku ponieśli większość ciężaru kosztów w ludziach i sprzęcie. Ieyasu nie zaangażował się i pozostał bezpieczny w swoim Kanto. Czy był na tyle sprytny, czy też Hideyoshi wolał mieć najsilniejszego, sprawdzonego sojusznika blisko siebie w odwodzie? W każdym razie uniknął bezpośredniego udziału w kampanii, podczas gdy wielu jego wrogów i sojuszników wyruszyło na wojnę. W rezultacie konflikt go nie dotknął, jego armie pozostały nienaruszone.

Bakufu było legalnym rządem imperium, szoguni byli namaszczani przez cesarza, instytucja miała prawną, niepodważalną legitymację. Każda próba wypuszczenia strzały w kierunku szoguna była zamachem stanu, aktem nieposłuszeństwa wobec cesarskiego tronu. Od wielu lat władza szogunatu Aschikaga słabła, stopniowa stała się iluzoryczna co doprowadziło pod koniec XV wieku do wybuchu wojen epoki Sengoku Jidai i powstań fanatycznych sekt religijnych. Tylko ktoś inteligentny i silny mógł zatrzymać bezprawie i ogarnąć chaos. W końcu pojawił się Nobunaga. Krok po kroku zmuszał wojujących daimyo do posłuszeństwa. W 1573 roku obalił ostatniego z Aschikagów, szogunat upadł. Zastąpiła go władza narzucana przez Odę, która stopniowo przekształciła się w bezwzględną dyktaturę, ale paradoksalnie było to w interesie kraju, nie można było zaprowadzić pokoju łaskawą ręką i perswazjami.

Po zabójstwie Nobunagi Tokugawa nie miał dobrej pozycji do przejęcia władzy, był zbyt daleko od centrum wydarzeń. Co prawda ruszył pomścić zabitego, ale Hideyoshi go uprzedził, ukarał zabójcę co dało mu mandat do opanowania chwiejnej sytuacji w kraju i sięgnięcia po schedę Ody. Tokugawa wycofał się i cierpliwie czekał na swój czas, wiedział, że jego szansa nadejdzie. Według starej przypowieści Nobunaga przygotował ciasto na ryżowe ciastka, Hideyoshi je upiekł, a ciasteczka w końcu zjadł Tokugawa Ieyasu. Nobunaga nigdy nie podbił całej Japonii, zrobiłby to z pewnością, ale przeszkodziła mu śmierć. Przygotował scenę na którą wkroczył Hideyoshi i zdołał narzucić swoją władzę wszystkim daimyo. Obaj byli uważani przez oponentów za uzurpatorów. Tradycyjna lojalność wobec tronu i państwowej władzy nie wiązała rąk ich przeciwnikom, bez oporu mogli próbować obalić dyktatorów. Hideyoshi zjednoczył cały kraj ale nie mógł zostać szogunem i utworzyć władzy usankcjonowanej prawem, po prostu nie miał odpowiedniego urodzenia. Pod jego rządami nadal funkcjonowała wroga, silna, uśpiona opozycja.

Tokugawa musiał przejąć militarną kontrolę żeby przywrócić porządek i zapewnić krajowi pokój. Przywrócenie bakufu uważał za swoje przeznaczenie, był przecież potomkiem wielkich Minamoto. Miał 58 lat, od dawna umiejętnie zawierał sojusze z najsilniejszymi daimyo, miał wielu lojalnych wasali zdecydowanych oddać za niego życie. Prowadził ich do walki w niemal pięćdziesięciu bitwach, z większości wychodzili zwycięsko i byli sowicie nagradzani. Po koreańskiej kampanii dołączył do niego Kato Kiyomasa. Pomimo 38 lat był bardzo doświadczonym dowódcą, wojna w Korei przyniosła mu sławę wielkiego wojownika. Był zawsze wiernym przyjacielem Hideyoshiego, wiele mu zawdzięczał. Sojusz z Tokugawą zaskoczył wszystkich stronników Toyotomich, powinien wesprzeć lojalistów, a stanął przeciw nim. Był to skutek polityki Ishidy Mitsunariego, który w Korei wielokrotnie kwestionował jego skuteczność i obrażał Kiyomasę. Ponadto od zawsze nienawidzili się z Konishim Yukinagą. Byli sąsiadami, prowincja Higo na Kyushu była podzielona na dwie domeny, jedna była lennem klanu Kato, druga rodziny Konishi. Kiyomasa był pobożnym buddystą, członkiem sekty Nichiren, jedynej sekty buddyzmu w Japonii wrogiej wobec obcych, nienawidził chrześcijan. Konishi Yukinaga był chrześcijaninem, skupiał wokół siebie daimyo i samurajów, którzy odrzucili Buddę i przyjęli chrześcijaństwo, był zdeklarowanym lojalistą i stronnikiem Mitsunariego.

Armia Wschodu skupiała znanych i poważanych daimyo, od dawna lojalnych Tokugawie. Na polu bitwy banery z monami Li, Hosokawa, Honda, Kyogoku, Ikeda, Fukushima, Yamanouchi, Kuroda, Todo, Hachisuka, Ikoma musiały robić na lojalistach duże wrażenie. Jedną z najbardziej rozpoznawalnych jednostek Tokugawy był kontyngent Li Naomasy liczący 3,6 tys konnych. Klan Imagawa w 1562 roku zabił ojca Naomasy i zagarnął ich rodzinne ziemie. Matka ocaliła dwuletniego syna, kiedy miał 14 lat trafił pod opiekę Tokugawy, dzięki któremu odzyskał rodowe nazwisko Li i utracone ziemie. W nagrodę za zasługi dostał od Ieyasu w lenno domenę Takasaki w prowincji Kozuke. Na polu bitwy jego oddziały siały przerażenie, on i wszyscy jego wojownicy szli do walki w jaskrawych czerwonych zbrojach, szybko zyskali miano Czerwonych Diabłów Li Naomasy. Atakując wroga Naomasa osobiście prowadził wszystkie szarże.

ARMIA ZACHODU

Daimyo którzy wzięli udział w wielkiej bitwie :

1. Ishida Mitsunari : 4,000

2. Shima Sakon: 1,000

3. Gamo Yorisato: 1,000

4. Otani Yoshitsugu & Otani Yoshikatsu: 4,100

5. Natsuke Masaie: 1,500

6. Wasale Toyotomich: 2,000

7. Ukita Hideie: 17,000

8. Mori Hidemoto: 15,000

9. Chosokabe Morichika: 6,600

10. Ankokuji Ekei: 1,800

11. Toda Katsushige: 1,500

12. Konishi Yukinaga: 4,000

13. Shimazu Yoshihiro & Shimazu Toyohisa: 2,250

14. Akaza Naoyasu : 600

15. Kuchiki Mototsuna : 600

16. Wakizaka Yasuharu: 990

17. Kikkawa Hiroie : 3,000

18. Ogawa Suketada : 2,100

19. Kobayakawa Hideaki : 15,600

RAZEM : 84,640

Kolorem czerwonym oznaczono dywizje które przeszły w czasie bitwy na stronę Armii Wschodu.

Daimyo walczący w kampanii bez udziału w bitwie :

1. Uesugi Kagekatsu ( atak na lenna Tokugawy i jego wasali w Kanto)

2. Sanada Masayuki: 2,000 (obrona zamku Ueda)

3. Maeda Toshimasa (daimyo Noto usiłował wesprzeć oddziały Uesugi Kagekatsu)

4. Oda Hidenobu: (nieudana obrona zamku Gifu)

5. Onoga Shigekatsu: 15,000 (oblężenie zamku Tanabe)

6. Maeda Shigekatsu (oblężenie zamku Tanabe)

STRUKTURA ARMII

Organizacja oddziałów niewiele miała wspólnego z organizacją współczesnej armii. Daimyo którzy dowodzili własnym klanem, byli nazywani generałami. Generał mógł dowodzić różną ilością wojowników od kilkuset do kilku tysięcy. Podwładnymi daimyo byli ich bezpośredni wasale i zaufani członkowie rodziny jako oficerowie. W przypadku Tokugawy pod jego dowództwem było kilku wielkich generałów stojących na czele powszechnie znanych i cenionych klanów jak Honda, Hosokawa czy Li, byli oni generałami dla ich własnych wasali, a kapitanami dla Tokugawy.

Skuteczność realizacji planów operacji wojskowych na niższych szczeblach dowodzenia była doskonała, każdy wiedział gdzie jest jego miejsce i co ma zrobić, porażka lub niesubordynacja mogła oznaczać odebranie rangi, wygnanie lub nawet śmierć. Na wyższych szczeblach często pojawiały się poważne problemy wynikające z ego i osobistych ambicji daimyo, generałów faktycznie będących kapitanami swoich głównodowodzących. Podczas Kampanii Sekigahary Armia Wschodu szturmowała zamek Gifu. Dwóch generałów Ikeda Terumasa i Fukushima Masanori zaczęło się spierać kto pierwszy zaatakuje zamek, w końcu wyzwali się na pojedynek. Na szczęście ktoś rozsądny zaproponował żeby jeden zaatakował od frontu, a drugi z tyłu.

Bez względu na to, jak dobrze zaplanowano strategię wszystko mogło skończyć się katastrofą jeśli któremuś z generałów bardziej zależało na osobistej reputacji i honorze niż wyniku starcia. Być może Tokugawa dostrzegał ten problem bo przygotowywał się do decydującej bitwy długo i powoli, chciał mieć pewność że jego rozkazy zostaną wykonane i wszystko pójdzie zgodnie z planem.

BROŃ I ZBROJA

Niektórzy daimyo zapewniali swoim wojownikom jednolite zbroje, miało to zwiększyć morale i rozpoznawalność. Sam widok Czerwonych Diabłów Li Naomasy siał przerażenie wśród wrogów na polu bitwy. Date Masamune też wyposażył całą swoją armię, od najniższych ashigaru po dowódców, w jednakowe solidne pełne zbroje yukinoshita, jedynie okucia i detale zaznaczały różnicę rang. Wielu żołnierzy uzupełniało swój zapas zbroi i broni grabiąc poległych. Piechota ashigaru stanowiła większość armii, ci prości wojownicy zwykle dostawali najtańsze zbroje i broń, ostrza kazuchimono, zamawiane u kowali w pakietach po kilkadziesiąt lub kilkaset sztuk, co nie umniejszało ich skuteczności w walce. Ważnym i charakterystycznym elementem japońskiej zbroi było sashimono, mały podłużny sztandar wiszący pionowo na drążku z poprzeczką przymocowanym do tylnej części zbroi. Na sztandarach widniał herb klanu któremu służył samuraj, czy ashigaru. Daimyo nie nosili sashimono, mieli znacznie większe sztandary trzymane przez towarzyszących im chorążych. Jednakowe banery każdej z jednostek armii zapewniały natychmiastowe rozpoznanie. Główną bronią ashigaru idących w pierwszej linii były długie piki yari, skuteczne dla powstrzymania szarży kawalerii i pierwszej linii wroga.

Yari były też używane przez jeźdźców. Często błędnie nazywa się je włóczniami, była to broń kłująca, prawie nigdy nie rzucano nią jak włócznią. Zazwyczaj yari miało około 3 metrów długości, były również dłuższe, nawet ponad 5 metrów służące do walki z kawalerią. Występowały krótkie kago yari, używali ich daimyo i bogaci samuraje w czasie podróży lektyką kago lub powozem, gdzie było mało miejsca dla trzymania w zasięgu ręki długiej broni.

Miecz był dla ashigaru bronią drugorzędną, zawsze nosili jeden lub więcej sztyletów tanto. Czasem wzorem samurajów mieli za pasem długi miecz katanę, oraz średni wakizashi. Tanto było używane do walki w zwarciu oraz do odcinania głów zabitych wrogów jako bojowych trofeów. Po zakończonej bitwie liczono je i pod koniec dnia, na tradycyjnej ceremonii prezentacji trofeów, przedstawiono głównodowodzącemu umyte i odpowiednio przygotowane głowy ważnych, wysoko urodzonych osób, generałów, znanych wojowników.

W 1575 roku pod Nagashino Oda Nobunaga z Tokugawą Ieyasu pokonali niezwyciężoną wcześniej konnicę klanu Takeda dzięki oddziałom ashigaru uzbrojonym w arkebuzy nazywane Teppo. Od tego czasu praktycznie każdy klan Japonii posiadał oddziały ashigaru wyposażone w teppo, oddziały te nazywano Teppo gumi. Portugalskie arkebuzy trafiły do Japonii przypadkowo w 1543 roku, kiedy to na Tanegashimie wylądowała uszkodzona przez sztorm chińska dżonka z portugaIskimi kupcami na pokładzie. Miejscowy daimyo, zaledwie piętnastoletni Tanegashima Tokitaka, pojął jak skuteczna jest nieznana dotąd broń palna, zakupił kilka sztuk i zlecił własną produkcję na ich wzór. Nową broń nazwał Tanegashima, dla uświetnienia roli swojego klanu. Później dodano termin Teppo, dosłownie tłumaczony jako żelazna armata lub żelazny pistolet, używa się też terminu Hinawaju lub Hinawashiki co oznacza pistolet lontowy. Japońscy kowale zaczęli wkrótce masowo produkować własne arkebuzy. U schyłku epoki Muromachi liczba Teppo na wyspach przewyższyła liczbę arkebuzów w całej Europie.

Niemal 800 lat wcześniej, w epoce Nara, wojna pieszej armii cesarzy państwa Yamato z armią wyśmienitych jeźdźców łuczników plemion Emishi z gór za północnymi równinami Kanto, pokazała skuteczność kawalerii. Po tym doświadczeniu samuraje wsiedli na konie. Pod Nagashino Tanegashima Teppo sprowadziło armię samuraja z powrotem na ziemię i zapoczątkowało zmierzch epoki konnicy. Teppo zmieniło oblicze japońskiej wojny. Skończyły się gry wstępne przed bitwą, wygłaszanie przemówień i walki w pojedynczych starciach jako główna metoda prowadzenia wojny, teraz najprostszy ashigaru mógł w jednej chwili zabić najpotężniejszego lorda z dużej odległości. Oddziały Teppo gumi zepchnęły na drugi plan oddziały łuczników Yumi gumi, jeszcze niedawno główną siłę rażenia na odległość na polu walki. Łuki były nadal w użyciu, ale ich znaczenie znacznie się zmniejszyło. Kiedy lojalistyczny Shimazu Yoshihiro przybył pod Sekigaharę ze starym łukiem i łucznikami klanu Shimazu reszta armii przyjęła to jak dużą osobliwość.

Poniżej formacje ashigaru uzbrojone w łuki, arkebuzy Teppo i piki yari. Niżej ashigaru uzbrojeni w miecze prowadzeni przez pieszych samurajów i konni samuraje uzbrojeni w piki yari.

© 2015 - 2025  |  All Rights Reserved | © Krzysztof Pietrek | Wszelkie prawa zastrzeżone

dannoura1185@op.pl