CHRONOLOGIA WYDARZEŃ KAMPANII SEKIGAHARY, RETROSPEKCJA
RETROSPEKCJA KAMPANII SEKIGAHARY
Kampania wojenna trwała kilka miesięcy, przygotowania do konfrontacji rozpoczęto znacznie wcześniej. Wybór pola bitwy był decyzją narzuconą przez przez warunki w jakich znalazły się obie siły 20 października roku 1600. Przebywający w zamku Ogaki Mitsunari uznał, że forteca ta nie daje mu warunków do obrony. Analizując okoliczne tereny dokonał wyboru, który wydawał się idealny. Dolina Sekigahary dawała mu na starcie przewagę Jeśli pierwszy zajmie pozycje na zboczach otaczających ją wzniesień. W swojej krótkowzrocznej, egocentrycznej ocenie całości sytuacji Ishida Mitsunari nie mógł dostrzec podstawowej różnicy między siłami Wschodu i Zachodu, różnicy w pozycji głównodowodzących.
Tokugawa Ieyasu od wielu lat był uważany za wielkiego, charyzmatycznego i niezwyciężonego wodza. Miał sprawdzonych w boju lojalnych, gotowych oddać za niego życie wasali i sojuszników, wielokrotnie prowadził ich w wygranych bitwach. Takie postaci przyciągają do siebie nowych sojuszników żądnych łupów, sławy i poczucia bezpieczeństwa. Jego rozkazy były wykonywane bez wahania.
Ishida Mitsunari nie był w stanie dorównać Tokugawie i odegrać roli wielkiego wodza. Wielu daimyo dołączyło do koalicji Zachodu ponieważ Mitsunari przedstawiał siebie w roli obrońcy Hideyoriego, spadkobiercy Toyotomi Hideyoshiego. Bardziej polegali na własnym doświadczeniu i swoich doradcach, niż na kimś kto ich zdaniem zajmował się politycznymi intrygami, a tylko z konieczności, całkiem przypadkiem zajął się wojskowym rzemiosłem. Prawdopodobnie kondycja i zdolność bojowa armii Zachodu były by dużo lepsze gdyby rzeczywiste dowództwo objął Mori Terumoto. Wątpliwe jest czy w takim przypadku Kobayakawa Hideaki, Kikkawa Hiroie i inni daimyo przeszli by na stronę Wschodu w czasie bitwy pod Sekigaharą.
Faktem jest, że oddziały obu armii były zdyscyplinowane i dobrze wyszkolone. W ciemnościach, podczas silnej ulewy, obie strony były w stanie zachować spójność, szybko przemieszczać się i manewrować, sprawnie zająć pozycje do bitwy i zbudować obronę. Nie ma sensu spekulować co by było gdyby dywizje klanów Mori i Kikkawa weszły do walki, a Kobayakawa Hideaki i kilku innych daimyo Zachodu nie zmienili stron w ostatniej chwili.
Tokugawa miał wiedzę o planach Kobayakawy i Kikkawy, jednak nie mógł być pewien czy faktycznie spełnią swoje obietnice, musiał zaryzykować. Na początku bitwy znalazł się w bardzo niebezpiecznej pozycji, wszedł między większe siły rozmieszczone na wyższym terenie i rozmieścił swoje oddziały w dolinie, w której mogły zostać otoczone bez możliwości odwrotu gdyby wojska wroga zajęły prowadzące do niej drogi. Śmiertelnie ryzykował, musiał założyć że Kobayakawa i inni dotrzymają zobowiązań.
Można tylko spekulować co by zrobił, gdyby nie wiedział o planowanych dezercjach, lub nie chciał podjąć ryzyka. Czy wszedł by do Sekigahary, czy może wycofał by się na wschód ? Wydaje się, że nie miał wyjścia. Tokugawa był wielkim i przewidującym wodzem. Zmobilizował duże siły, strategicznie kampania rozwijała się po jego myśli i była bardzo zaawansowana, zawiódł tylko jego syn Hidetada, którego 36 tys ludzi powinno dołączyć do głównych sił na długo przed bitwą. Gdyby się wycofał cały trud kilku miesięcy poszedł by na marne, Mitsunari zyskał by czas dla scementowania i powiększenia swojej koalicji. Jeśli Ieyasu chciał wygrać wojnę musiał iść za ciosem, pokonać Ishidę, ruszyć wzdłuż Nakasendo na zachód i zająć Osakę. Wcześniej musiał zdobyć zamek Sawayama, aby wyeliminować bazę operacyjną Mitsunariego. Bramą która tam prowadziła była wąska talia Honshu i dolina Sekigahary. Chociaż nie wybrał miejsca, dobrze przygotował się do frontalnego ataku. Na szczęście Mitsunari, wręcz doskonale dla Tokugawy, rozlokował niemal 35 tys ludzi klanu Mori i Kobayakawy. Mori Hidemoto stał u wejścia do doliny wysoko na północnym zboczu góry Nangu. Poniżej niego rozciągnęła swoje linie dywizja pierwszej linii uderzenia Kikkawy Hiroie, który obiecał, że klan Mori nie będzie walczyć. Po rozpoczęciu walki bezczynnością skutecznie zablokował 15 tys ludzi dywizji Hidemoto. Linie Kikkawy zablokowały też stojące na wschód od niego dywizje Hosokabe Morichiki, Natsuki Masaje i Ankokuji Ekeiego, razem blisko 10 tys ludzi. W ten sposób 3 tys ludzi Kikkawy stały się drzwiami które zablokowały wejście do bitwy 25 tys wojowników Zachodu. W planach Mitsunariego ta ogromna siła miała uderzyć na tyły Tokugawy i zmiażdżyć jego armię. Ankokuji Ekei, wierny zausznik Ishidy Mitsunariego, przeliczył się. Nakłonił większość członków klanu Mori do poparcia sprawy Zachodu. Pod Sekigaharą nawet nie zdołał wyciągnąć miecza i wprowadzić własnej dywizji do walki. Zamiast tego uciekł, jego dowództwo rozbito, w końcu został schwytany i stracił głowę.
Klan Kobayakawa był wasalem rodziny Mori. Kobayakawa Hideaki rozstawił linie swojej 15-sto tysięcznej dywizji na górze Matsuo zanim Mitsunari dotarł pod Sekigaharę, na długo przed przybyciem armii Wschodu. Ishida pochwalił jego pozycje i kierując się ich położeniem rozstawił resztę swoich dywizji i własny punkt dowodzenia. Według jego planu Kobayakawa w decydującym momencie miał uderzyć na skrzydło armii Tokugawy. Tymczasem młody Hideaki od dawna planował przejść w czasie bitwy na stronę Wschodu i zadał śmiertelny cios oddziałom Ishidy, do tego pociągnął za sobą dywizje czterech daimyo Wakizaki Yasuharu, Ogawy Suketady, Akazy Naoyasu i Kuchiki Mototsuny, którzy stanęli u boku Mitsunariego, ale do końca nie byli pewni czy podjęli właściwą decyzję.
W zaistniałej sytuacji topografia pola walki zamiast dać przewagę armii Zachodu przesądziła o jej zagładzie, w ciasnej dolinie Ishida nie miał miejsca żeby przegrupować swoje siły i stawić opór niespodziewanemu przeciwnikowi.
Prawdą jest, że poważna część koalicji Zachodu nie dotarła pod Sekigaharę i nie mogła wziąć udziału w bitwie, 30 tys ludzi było związanych oblężeniami zamków Tanabe i Otsu, ale również w armii Wschodu zabrakło 36-ciu tys wojowników Hidetady, który zbyt dużo czasu poświęcił obleganiu zamku Ueda i dotarł na miejsce już po zakończeniu walki.
CHRONOLOGIA WYDARZEŃ KAMPANII
Według kalendarza lunarnego do bitwy w dolinie Sekigahary doszło 15 września. We współczesnym słonecznym kalendarzu jako datę bitwy podaje się sobotę 21 października, poniższe daty poprzedzających ją wydarzeń podano również według obecnego kalendarza.
1598 rok
15 września - Hideyoshi umiera w wieku 72 lat w zamku Fushimi.
1599 rok
27 kwiecień - Maeda Toshiie umiera w Osace. Kuroda Nagamasa, Kato Kiyomasa i inni generałowie planują zabicie Ishidy Mitsunariego za organizowanie spisku na życie Tokugawy Ieyasu. Mitsunari ucieka do zamku Fushimi, gdzie Tokugawa ułaskawia go i odsyła do zamku Sawayama.
28 października - Ieyasu przenosi się z zamku Fushimi do zamku w Osace.
1600 rok
7 maja - Ieyasu wysyła do Uesugi Kagekatsu list z żądaniem wyjaśnienia jego wojskowych inwestycji i militarnej mobilizacji.
8 czerwca – Do Osaki dociera butna i lekceważąca odpowiedź Uesugi Kagekatsu podpisana przez jego doradcę. Wściekły Tokugawa wzywa swoich daimyo na naradę w sprawie ukarania Kagekatsu.
12 lipca – Narada wojenna w Osace, Ieyasu planuje karną wyprawę do Aizu.
22 lipca - Generałowie Tokugawy opuszczają zamek w Osace. Date Masamune opuszcza zamek Fushimi i kieruje się do swojego domu na północy od Aizu. Mogami Yoshimitsu, Satake Yoshinobu i Nanbu Toshinao również udają się do swoich rodzinnych prowincji.
24 lipca - Tokugawa opuszcza zamek w Osace i udaje się do zamku Fushimi.
26 lipca - Ieyasu opuszcza zamek Fushimi po spotkaniu z Torii Mototadą.
16 sierpnia - Ishida Mitsunari spotyka Otani Yoshitsugu, który jest w drodze do Aizu, zaprasza go do Sawayamy i przedstawia plan zniszczenia Tokugawy.
17 sierpnia – Spotkanie w zamku Sawayama. Ankokuji Ekei, Otani Yoshitsugu, Ishida Mitsunari i Mashita Nagamori ustalają, że poproszą Mori Terumoto do objęcia dowództwa sił Zachodu. Nagamori potajemnie wysyła wiadomość do Tokugawy o spotkaniu i jego wyniku.
22 sierpnia - Mori Terumoto wkracza do Zamku Osaka i obejmuje przywództwo Armii Zachodniej, oraz opiekę nad Toyotomi Hideyorim. Maeda Munehisa, Nagatsuka Masaie i Mashita Nagamori wysyłają do Tokugawy pismo z 13 zarzutami i wzywają do kampanii mającej na celu jego unicestwienie.
25 sierpnia - Sanada Masayuki i jego syn Yukimura, za namową Otani Yoshitsugu, dołączają do Zachodu.
27 sierpnia - Atak wojsk Zachodu na zamek Fushimi.
29 sierpnia - Tokugawa przybywa do Oyamy i zakłada bazę. Następnego dnia zwołuje radę, aby omówić wydarzenia zachodzące na Zachodzie.
6 września – Armia Zachodu zdobywa zamek Fushimi. Ginie Torii Mototada.
7 września - Maeda Toshinaga, sojusznik Wschodu, atakuje zamek Daishoji należący do jego brata Toshimasy i zdobywa go. Dowódca garnizonu Yamaguchi Munenaga popełnia samobójstwo.
10 września - Tokugawa wraca z Oyamy do zamku Edo.
15 września - Mitsunari lokuje swoją bazę w zamku Ogaki.
27 września - Fukushima Masanori i Ikeda Terumasa opuszczają Kiyosu, ich celem jest zdobycie Gifu, zamku popierającego Zachód Ody Hidenobu, wnuka Nobunagi.
28 września – Po jednodniowym oblężeniu zamek Gifu pada. Oda Hidenobu zostaje wysłany pod strażą do klasztoru na górze Koyasan, gdzie ma zostać mnichem i pozostawać z dala od świeckich spraw.
29 września – Siły Zachodu oblegają zamek Matsuoka, szturmami dowodzi Nabeshima Naoshige. Dywizje Armii Wschodu podążające drogą Tokaido wychodzą na wyżynę Akasaka i podchodzą do zamku Ogaki. Tokugawa Hidetada i jego korpus wyruszają z Edo drogą Nakasendo w stronę Mino.
30 września - Mori Hidemoto oblega zamek Annotsu.
1 października – Ishida Mitsunari opuszcza Ogaki i wraca do zamku Sawayama, wysyła prośbę do Mori Terumoto, by wysłał swoją armią.
7 października – Tokugawa Ieyasu opuszcza Edo na czele 30-to tys. armii. Hidetada dociera do Karuizawy w Mino.
9 października - Hidetada dociera do Komoro i wbrew rozkazom ojca kieruje swoje siły w stronę zamku Ueda.
12 października - Ieyasu dociera do Shimady w prowincji Suruga. Hidetada rozbija obóz w wiosce Sometani i zaczyna oblężenie zamku Ueda którego broni Sanada Masayuki.
13 października - Ieyasu dociera do Nakaizumi w Totomi. Mori Hidemoto i Kikkawa Hiroie wjeżdżają do Mino i rozbijają obóz w pobliżu góry Nangu. Lojaliści Mori Motoyasu, Tachibana Muneshige i Tsukushi Hirokado oblegają Zamek Otsu na południowo zachodnim brzegu jeziora Biwa, którego garnizonem dowodzi wasal Tokugawy Kyogoku Takatsugu.
14 października - Podczas marszu przez prowincję Suruga do Tokugawy dociera posłaniec Kobayakawy Hideakiego z informacją, że Hideaki przejdzie w czasie bitwy na stronę Wschodu.
16 października - Hidetada przerywa oblężenie zamku Ueda i rusza w stronę Mino.
19 października - Tokugawa wchodzi do Gifu. Hosokawa Yusai poddaje zamek Tanabe w prowincji Tango.
20 października
Południe - Ieyasu wkracza do Akasaki. Nad rzeką Kuise, niedaleko Akasaki, dochodzi do potyczki oddziałów Wschodu i Zachodu.
19.00 - Armia zachodnia wyrusza z zamku Ogaki do Sekigahary.
21 PAŹDZIERNIKA ( 15 WRZEŚNIA ) - BITWA W DOLINIE SEKIGAHARA
Północ - Tokugawa zostaje powiadomiony o ruchach wojsk Ishidy Mitsunariego, daje rozkaz wymarszu do Sekigahary.
2.00 - W rzęsistym deszczu Armia Zachodu zaczyna zajmować pozycje na wzniesieniach i przy drogach. Armia Wschodu wyrusza z Akasaki, awangardę prowadzi Fukushima Masanori.
4.30 - Awangarda Fukushimy przypadkowo ściera się przez chwilę z siłami Ukity Hideie. Obie armie są na miejscu. Mgła i ciemność uniemożliwiają jednoznaczną ocenę pozycji wroga.
8.00 – Mgła podnosi się. Bitwę rozpoczyna atak dywizji Li Naomasy na oddziały Ukity Hideie. Dywizja Fushimy Masanoriego dołącza do ataku Li. Kilka dywizji Wschodu atakuje pierwszą linię Mitsunariego. Widząc pomyślny rozwój sytuacji Tokugawa przesuwa do przodu stanowisko dowodzenia.
10.00 - Za górą Nangu wasal Tokugawy Asano Yukinaga atakuje dywizję Masaie Natsuki, Kikkawa Hiroie nie reaguje. Dywizja Otani Yoshitsugu atakuje oddziały Kyogoku Takatomo. Ukita Hideie i Konishi Yukinaga toczą zaciekłą walkę z siłami Wschodu.
11.00 - Tokugawa znów przesuwa do przodu stanowisko dowodzenia. Mitsunari jest zaskoczony i sfrustrowany, najpierw Shimazu, potem Mori, a po nim Kobayakawa nie reagują na rozkaz ataku, pozostają na swoich stanowiskach.
Południe - Kobayakawa Hideaki rozpoczyna szarżę ze zbocza góry Matsuo, ale zamiast oddziałów Wschodu atakuje dywizję Otani Yoshitsugu, swojego byłego sojusznika, jego atak wywołuje serię kolejnych dezercji. Yuasa Goro, wasal Otaniego, na rozkaz swojego lorda zabija go, potem odbiera sobie życie. Konishi Yukinaga i Ukita Hideie uciekają w góry, ich siły zostały zmiażdżone. Li Naomasa wściekle atakuje dywizję Shimazu usiłującą wyrwać się z okrążenia.
13.00 - Shimazu Toyohisa zostaje zabity, Shimazu Yoshihiro prowadzi ocalałe oddziały w odwrocie na południe wokół góry Nangu. Mitsunari ucieka.
14.00 - Ieyasu ogłasza zwycięstwo i przygotowuje się do przyjęcia swoich dowódców i obejrzenia głów zabitych wrogów.
15.00 – Tokugawa przyjmuje Kobayakawę Hideakiego i wyraża wdzięczność za wsparcie. W końcu przybywa Hidetada z armią 36 tys. ludzi.
22 października - Dywizje Zachodu, które w czasie bitwy przeszły na stronę Wschodu, dowodzone przez Kobayakawę Hideakiego oblegaja zamek Sawayama.
23 października – Sawayama pada, jego dowódcy popełniają samobójstwo. Obrońcy Zamku Ogaki poddają się.
25 października - Konishi Yukinaga zostaje schwytany na górze Ibuki.
26 października – Tokugawa odzyskuje zamek Otsu, zdobyty 5 dni wcześniej przez siły Zachodu.
27 października - Ishida Mitsunari i Ankokuji Ekei zostają schwytani.
30 października - Mori Terumoto wycofuje się z zamku w Osace.
2 listopada - Ieyasu zajmuje zamek w Osace.
5 listopada - Ikeda Terumasa pokonuje Natsukę Masaie w Zamku Mizoguchi. Masaie popełnia samobójstwo. Uesugi Kagekatsu dowiaduje się o klęsce armii zachodniej i wycofuje swoje siły. Kampania Sekigahary oficjalnie się kończy.
6 listopada - Konishi Yukinaga, Ankokuji Ekei i Ishida Mitsunari zostają ścięci w starożytnym miejscu kaźni Rokujo-gawara w Kyoto.
© 2015 - 2025 | All Rights Reserved | © Krzysztof Pietrek | Wszelkie prawa zastrzeżone
dannoura1185@op.pl